Σακχαρώδης Διαβήτης: Πώς να αμυνθούμε στη «μάστιγα» της εποχής – Οι τροφές που βοηθούν

*Το άρθρο υπογράφουν ο Δρ. Χρήστος Σπ. Ζούπας, Παθολόγος – Διαβητολόγος και Διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου & Κλινικής του ΥΓΕΙΑ και ο Δρ. Πέτρος Θωμάκος, Παθολόγος – Διαβητολόγος στο Διαβητολογικό Κέντρο & Κλινική του ΥΓΕΙΑ

Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) σε ολόκληρο τον κόσμο περισσότερα από 537 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη. Ο αριθμός των ανθρώπων με Σακχαρώδη Διαβήτη αναμένεται να ξεπεράσει τα 643 εκατομμύρια το 2030 και αντιστοίχως τα 783 εκατομμύρια μέχρι το 2045. Τo 90% των ανθρώπων πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2, με το 79% εξ αυτών να προέρχεται κυρίως από χώρες με χαμηλό ή/και μέτριο βιοτικό επίπεδο.

Περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1.

Κάθε χρόνο 6,7 εκατομμύρια θάνατοι συνδέονται με την παρουσία Σακχαρώδη Διαβήτη.

Το κόστος αντιμετώπισης του προβλήματος αγγίζει το 1 τρισεκατομμύριο δολλάρια, που αντιπροσωπεύει το 9% του Παγκόσμιου ΑΕΠ.

Για κάθε ένα γνωστό άτομο με Σακχαρώδη Διαβήτη εκτιμάται ότι υπάρχει άλλο ένα το οποίο αγνοεί το πρόβλημά του.

Η πλειονότητα των αδιάγνωστων περιπτώσεων αφορά το Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2.

Το ένα στα 6 παιδιά που γεννιούνται παγκοσμίως προέρχονται από μητέρες που παρουσιάζουν υπεργλυκαιμία στην εγκυμοσύνη, το γνωστό Σακχαρώδη Διαβήτη της Κύησης.

Για το λόγο αυτό ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) έχει αφιερώσει την 14 η Νοεμβρίου, ως Παγκόμια Ημέρα Διαβήτη, προκειμένου να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την ιατρική κοινότητα και το κοινό στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του τεράστιου αυτού Ιατροκοινωνοικοοικονομικού προβλήματος.

Η τεράστια εξάπλωση του Σακχαρώδη Διαβήτη σε παγκόσμιο επίπεδο έχει δημιουργήσει μεγάλες δυσκολίες σε σχέση με τη δυνατότητα πρόσβασης όλου του πληθυσμού στα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα αντιμετώπισης του προβλήματος.

Το υψηλό κόστος θεραπείας και η περιορισμένη πρόσβαση στα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα και τεχνολογικά επιτεύγματα, έχουν δημιουργήσει μεγάλη δυσαρμονία στην κάλυψη των αναγκών, με δυσμενή επίπτωση στην υγεία των ανθρώπων με Σακχαρώδη Διαβήτη.

Στην προσπάθεια να εξηγήσουν οι επιστήμονες την υπερβολική αύξηση του Σακχαρώδη Διαβήτη, για να προστατέψουν τα συστήματα υγείας και να περιορίσουν το κόστος από την εντυπωσιακή εξάπλωσή του, ανακάλυψαν και ενοχοποίησαν πρόσφατα για πρώτη φορά, μια σειρά από καινούργιους προδιαθεσικούς παράγοντες, εκτός της Κληρονομικότητας, της Ηλικίας και της Παχυσαρκίας, που ήταν γνωστοί μέχρι τώρα.

Νέοι προδιαθεσικοί παράγοντες εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη:

• η μεγάλη κατανάλωση Οινοπνεύματος
• η συστηματική αποφυγή του Πρωινού Γεύματος
• το συνεχές «τσιμπολόγημα» χωρίς προγραμματισμό όλη την ημέρα
• το Κάπνισμα
• η Κατάθλιψη
• προβλήματα και αστάθεια στην Ψυχική Διάθεση
• το καθημερινό Άγχος
• η Υπέρταση
• η Υπερλιπιδαιμία
• η Κοιλιακή Παχυσαρκία
• η Λιπώδης διήθηση του Ήπατος
• η υπερβολική χρήση καφεΐνης
• και κυρίως η Αϋπνία

Επίσης τα υπέρβαρα νεογνά (>4 κιλά) και τα Παχύσαρκα Παιδιά εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη στην ενήλικη ζωή τους.

Μια σημαντική ανακάλυψη από πρόσφατες  σημαντικές επιστημονικές μελέτες, είναι η  απόδειξη, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι η καλή ρύθμιση, τα 10 πρώτα χρόνια από την ανακάλυψη του Σακχαρώδη Διαβήτη, αφήνει ένα «αποτύπωμα μνήμης και προστασίας», στα κύτταρα του οργανισμού, που παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση και εξέλιξη των χρόνιων επιπλοκών της νόσου.

Στις περιπτώσεις Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2, που αποτελούν την μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, η διάγνωση του προβλήματος πολύ συχνά γίνεται καθυστερημένα και μπορεί ήδη να έχουν εγκατασταθεί επιπλοκές.

Οι παραπάνω μελέτες, που αποτελούν πλέον «σταθμούς» στη Διαβητολογία, μας ευαισθητοποιούν και μας προτρέπουν να προσπαθήσουμε από την αρχή, να επιτύχουμε την καλύτερη δυνατή ρύθμιση και να προσφέρουμε τη δυνατότητα σε όλους να έχουν πρόσβαση στα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα.

Σταματήστε να μετράτε τις θερμίδες

Ένα από τα κεφαλαιώδη θέματα, που άλλαξαν ριζικά, τα τελευταία χρόνια, την ποιότητα ζωής, την πορεία, την αντιμετώπιση και την εξέλιξη του Σακχαρώδη Διαβήτη είναι η περίφημη «Δίαιτα ή Διατροφή των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη».

Η Δίαιτα ή Διατροφή στον Σακχαρώδη Διαβήτη, υπήρξε από πολύ παλιά, αυστηρή, περιοριστική, προβληματική και αναποτελεσματική, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατον, να την ακολουθήσει κανείς για μεγάλο χρονικό διάστημα!

Με την εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας και τις γνώσεις που αποκτήσαμε τελευταία, από το ΜΗ, το ΟΧΙ και το ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ, φθάσαμε σήμερα στην υγιεινή διατροφή, με βάση την Μεσογειακή Δίαιτα/ Διατροφή και στη μεγάλη προσπάθεια να πείσουμε, ότι η διατροφή κάθε ανθρώπου και ιδιαίτερα των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη, πρέπει να χαρακτηρίζεται από ποικιλία, φαντασία και γεύση!

Η Διατροφή των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη αποτελεί παράδειγμα σωστής Διατροφής για όλους

Αυτή η προσέγγιση, οδηγεί σε μια πιο φυσιολογική, ευχάριστη και πιο ανθρώπινη ζωή. Το σημαντικότερο όμως είναι, ότι χρειάζεται  να προσπαθήσουμε να πείσουμε, ότι ο τρόπος ζωής και η διατροφή ενός ανθρώπου με Σακχαρώδη Διαβήτη θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από μέτρο, συνέπεια, διάρκεια και αυτοκυριαρχία!

Όλοι βέβαια, πρέπει να κατανοήσουμε, ότι δεν υπάρχουν τροφές που ελαττώνουν το σάκχαρο. Η μείωση του σακχάρου επιτυγχάνεται μόνο με την Άσκηση και την ενδεδειγμένη Φαρμακευτική αγωγή!

Υπάρχουν όμως τροφές και συμπληρώματα διατροφής, που έχουν κατακλείσει τελευταία τη διεθνή βιβλιογραφία και μπορούν να βοηθήσουν σε καλύτερη ρύθμιση του Σακχαρώδη Διαβήτη!

Οι τροφές και τα συμπληρώματα διατροφής, με τα ιχνοστοιχεία, τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν προσφέρουν σημαντική κάρδιο-προστασία και καρκίνο- προστασία και βοηθούν στην καλύτερη ρύθμιση του πολυπαραγοντικού προβλήματος που είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης. Όλα τα ανωτέρω στοιχεία, βοηθούν τη μεταβολική ομοιοστασία του οργανισμού χάρις στην αυξημένη ευαισθησία που προκαλούν στη δράση της Ινσουλίνης.

Ποιες τροφές βοηθούν;

• Αβοκάντο
• Αμύγδαλα
• Αυγά
• Αλόη Βέρα
• Άλφα Λιποϊκό Οξύ
• Βιταμίνη D
• Ζαρζαβατικά
• Κακάο
• Κανέλα
• Καφές
• Λαχανικά
• Μαγνήσιο
• Μούρα
• Ξύδι
• Όσπρια
• Προβιοτικά
• Σκόρδο
• Φρούτα
• Χορταρικά
• Χρώμιο

Έχει αποδειχθεί, ότι καμία μέθοδος δεν είναι τόσο αποτελεσματική μακροπρόθεσμα, όσο η Υγιεινή Διατροφή!

Αξίζει να τονιστεί ότι οποιαδήποτε διατροφική συνήθεια και αν ακολουθείται τίποτα δεν υποκαθιστά τη σπουδαιότητα της απώλειας βάρους, της άσκησης, της ισορροπημένης υγιεινής διατροφής και φυσικά της εξατομικευμένης φαρμακευτικής αγωγής!

Η πρόσφατη οδηγία «σταματήστε να μετράτε τις θερμίδες», που συνιστάται από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, απομυθοποιεί, επιτέλους, μια απαρχαιωμένη, ξεπερασμένη και λανθασμένη στρατηγική υπολογισμού των θερμίδων, που για δεκαετίες δημιουργούσε ερωτηματικά σε σχέση με την αποτελεσματικότητά της σχετικά με την απώλεια βάρους και τη ρύθμιση του σακχάρου!

Η οδηγία αυτή, μας χαρίζει περισσότερη ευελιξία και προσαρμοστικότητα, στην επιλογή των τροφών, που θα θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε.

Στο παρελθόν μας προβλημάτιζε ο περιορισμός των θερμίδων στις τροφές που ανάγκαζε τους ανθρώπους με Σακχαρώδη Διαβήτη και Παχυσαρκία να κάνουν διαιτητικές «παρασπονδίες», με ότι αυτό συνεπαγόταν, για τη ψυχική τους υγεία, τη ρύθμιση του σακχάρου και όχι μόνο.

Η σύγχρονη οδηγία συνιστά, εγκαταλείψτε την έννοια των θερμίδων και επικεντρωθείτε στην ποσότητα και την ποιότητα των τροφών που χαρακτηρίζουν την υγιεινή διατροφή.

Όλες οι θερμίδες δεν είναι ίδιες και κάθε οργανισμός διαχειρίζεται και επεξεργάζεται τις τροφές με ένα δικό του εξατομικευμένο τρόπο!

Η επεξεργασία των τροφών επηρεάζεται:

1. από το Μικροβίωμα του εντέρου, τον άλλο «εγκέφαλο» του πεπτικού μας συστήματος, με τα τρισεκατομμύρια των μικροοργανισμών, που ανάλογα με τους τύπους που κυριαρχούν, επηρεάζουν πόσες θερμίδες μπορεί να προσλαμβάνει ο οργανισμός μας από τις τροφές!

2. από τον Μεταβολισμό μας, αφού κάθε οργανισμός έχει ένα «κέντρο αναφοράς» στον εγκέφαλο, που δημιουργεί το φαινόμενο της «μεταβολικής προσαρμογής και ομοιοστασίας», το οποίο σχετίζεται με παράγοντες, όπως τα Γονίδια, το Περιβάλλον και η Συμπεριφορά μας!

3. Τα είδη τροφών που καταναλώνουμε.

Έχει παρατηρηθεί, ότι στον  εγκέφαλο «αρέσουν» οι υγιεινές τροφές, που βρίσκονται στη φυσική τους μορφή και όχι οι επεξεργασμένες.

Ο συνδυασμός υγιεινής διατροφής και άσκησης είναι η μοναδική επιστημονικά τεκμηριωμένη μέθοδος, που μακραίνει τη ζωή.

Βελτιώνει τη ρύθμιση του σακχάρου, αυξάνει την ευαισθησία του οργανισμού στη δράση της Ινσουλίνης, ελαττώνει τους επιβαρυντικούς παράγοντες για Καρδιαγγειακή νόσο, συμβάλλει στην απώλεια βάρους, αυξάνει τη μυϊκή ισχύ και βοηθάει στη ψυχοσυναισθηματική ισορροπία και ευεξία των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη.

Η επιτυχημένη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη απαιτεί και συνιστά:

Εστιάστε στην ποιότητα και την ποσότητα των τροφών, αποφεύγοντας τις επεξεργασμένες τροφές, τη ζάχαρη, τα γλυκά, τα τηγανητά και τις πίτες! Λαχανικά, Χορταρικά, Ζαρζαβατικά, Όσπρια, Φρούτα, άπαχο Κρέας, Ψάρια και προϊόντα ολικής άλεσης, ας είναι η βάση της διατροφής σας!

Ασκηθείτε συστηματικά και αν είναι δυνατόν, με ένταση!

Περπάτημα, Χορός, Ποδήλατο, Κολύμπι, Γιόγκα, Πιλάτες, είναι ασκήσεις που βοηθούν εντυπωσιακά στη μεταβολική και ψυχική ισορροπία!

Φροντίστε να κοιμάστε καλά και αρκετά αφού η αϋπνία, θεωρείται πλέον σοβαρός προδιαθεσικός παράγοντας εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη, αυξάνει το σωματικό βάρος και προκαλεί σημαντικές ορμονικές διαταραχές, που απορρυθμίζουν το σάκχαρο και επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική υγεία.

Οι παραπάνω εντυπωσιακές εξελίξεις μας οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι η «μάστιγα» του Σακχαρώδη Διαβήτη μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στην εποχή μας, με ποιότητα ζωής και την αντίληψη πως «ο Σακχαρώδης Διαβήτης στην εποχή μας δεν είναι αρρώστια αλλά τρόπος ζωής».