SOS για τον πρωτογενή τομέα – επειγόντως σχέδιο

Οσο ο ΣΥΡΙΖΑ και η Κεντροαριστερά γενικότερα θα προσπαθούν να αφομοιώσουν το «σοκ Κασσελάκη», είτε αυτός γίνει πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ (το πιθανότερο) είτε όχι, η χώρα εξακολουθεί να κυβερνιέται από τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη και, εκτός εξωφρενικού απροόπτου, για τα επόμενα τέσσερα χρόνια αυτό θα συμβαίνει.

Η επέλαση του επίδοξου νέου αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνέπεσε με την παρουσία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, ακούστηκαν πολλά, ενδιαφέροντα και σημαντικά. Ομως υπήρξαν και άλλα που θα όφειλαν να ακουστούν και παραλείφθηκαν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αιφνιδίασε με ορισμένες ανακοινώσεις και έδωσε ένα ενδιαφέρον στίγμα. Το ξεπάγωμα των τριετιών στον ιδιωτικό τομέα ήταν η σημαντικότερη είδηση και τα όσα σημείωσε για τον μετασχηματισμό της επιχειρηματικότητας στη χώρα προμηνύει πολλά.

Συνοπτικά, προανήγγειλε αυτό που ήδη συμβαίνει διεθνώς, τη μετατροπή των επιχειρήσεων σε πιστωτικούς οργανισμούς και ανταγωνιστές των τραπεζών και την ίδια στιγμή παρότρυνε εμφατικά τους μικρομεσαίους σε συγχωνεύσεις, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στην ρευστότητα.

«[Το] ζήτημα τώρα της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων: Πράγματι είναι (…) γεγονός ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα στη χώρα μας είναι σχετικά περιορισμένος. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε», ανέφερε ο Πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου της Κυριακής και προσέθεσε: «Δύο σκέψεις σε αυτή την κατεύθυνση: θέλουμε παραπάνω ανταγωνισμό στο τραπεζικό σύστημα και θέλουμε να δίνουμε τη δυνατότητα –προφανώς πάντα με τις σχετικές εγκρίσεις της Τράπεζας της Ελλάδος– και σε μη τραπεζικά ιδρύματα να μπορούν να χορηγούν δάνεια, είτε σε επιχειρήσεις είτε ενδεχομένως και σε φυσικά πρόσωπα, πάντα υπό ένα σφιχτό εποπτικό πλαίσιο».

Ως προς τη λεγόμενη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας, ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Πρωθυπουργός έστειλε το μήνυμα «συγχωνευθείτε γιατί χανόμαστε» (ή μάλλον, χάνεστε). Ηταν ως προς αυτό περισσότερο από σαφής: «Εχουμε κίνητρα αυτή τη στιγμή, σημαντικά κίνητρα για συγχωνεύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όχι μόνο μικρομεσαίων, συγχωνεύσεις επιχειρήσεων ασχέτως μεγέθους. Διότι ακριβώς αναγνωρίζουμε ότι οι συγχωνεύσεις και το μέγεθος των επιχειρήσεων είναι ένας παράγοντας, όχι ο μόνος, αλλά μία σημαντική παράμετρος που βοηθά την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

»Και, ναι, μερικές φορές είναι καλύτερο να έχει κανείς ένα μικρότερο μερίδιο σε μία μεγαλύτερη εταιρεία, που έχει περισσότερες δυνατότητες να διακριθεί και να μεγαλώσει, από το να έχει ένα μεγαλύτερο μετοχικό μερίδιο σε μία μικρότερη εταιρεία της οποίας η ανάπτυξη είναι προβληματική».

Καλά όλα αυτά, ενδεχομένως συμβατά με τη σκληρή πραγματικότητα του ανταγωνισμού, εγχωρίως και διεθνώς.

Πλην όμως, από όλα όσα ακούστηκαν το βράδυ του Σαββάτου και στη συνέντευξη της Κυριακής, έλειπε κάτι που μάλλον θα έπρεπε να είναι βασική προτεραιότητα, ειδικά έπειτα και από τις καταστροφές στη Θεσσαλία και στον Εβρο.

Από όλες τις εξαγγελίες μοιάζει να απουσιάζει το μακροπρόθεσμο σχέδιο. Ο πολυδιάστατος εκσυγχρονισμός είναι μια καλή εξαγγελία, όμως εμφανίζεται περισσότερο ως μια διορθωτική και εμβαλωματική παρέμβαση στα μαύρα χάλια του νεοελληνικού οικοδομήματος, παρά ως μία επεξεργασμένη συνολική αναδιάρθρωση.

Μοιάζει να απουσιάζει όμως και κάτι άλλο, κρίσιμο: Μία επίγνωση για τη ραγδαία απαξίωση και τον μαρασμό του πρωτογενούς τομέα και ένα σχέδιο για την επείγουσα ανασυγκρότηση του. Οχι μόνο λόγω των ζημιών από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες. Αλλά επειδή ακόμη και χωρίς αυτές, ο αγροτικός τομέας αποσυντίθεται και εξαϋλώνεται.

Εργατικά χέρια δεν υπάρχουν, τα χωράφια ρημάζουν, η επαρχία ερημώνεται, η εγχώρια παραγωγή συρρικνώνεται και είναι μη ανταγωνιστική και στα ράφια των σουπερμάρκετ δεσπόζουν προϊόντα που προξενούν απορία, όπως αυτές οι περίεργες, φαιοκόκκινες ντομάτες… Βελγίου.

Για κάποιους λόγους, λίγο-πολύ γνωστούς, αλλά πάντως συζητήσιμους, η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας βασίζεται στην υδροκέφαλη παροχή υπηρεσιών, κατά μείζονα λόγο μετρίων, στην κατανάλωση και στο στρεβλό μοντέλο του τουρισμού.

Η φούσκα μεγαλώνει και κάποια στιγμή θα σκάσει, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη και τι θα έχουμε μπροστά μας σε λιγότερα από δέκα χρόνια (εδώ), όταν τα απόνερα των μνημονίων θα μας πάρουν και πάλι παραμάζωμα, αφού θα έχει λήξει η περίοδος των ευνοϊκών όρων δανειοδότησης και θα πρέπει να πληρώνουμε ετησίως περίπου το 8% του ΑΕΠ σε τοκοχρεολύσια. Παράλληλα, οι συνταξιούχοι θα αυξάνονται, οι γεννήσεις θα μειώνονται –μαζί και το εργατικό δυναμικό– και ο φαύλος κύκλος θα διαιωνίζεται.

Διορθώνονται όλα αυτά ή έστω κάποια από αυτά; Ναι, αρκεί να θέλει κανείς να τα διορθώσει.