«Ελλήνων Ανάστασις -Εξ ερειπίων άρξασθαι» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Στην Αθήνα περίφημες εικόνες του 17ου αι. από Μόσχα και Αγία Πετρούπολη

της Κατερίνας Πουλοπούλου

την Απρ 18, 2019

Η θρησκευτική ζωγραφική στη Ρωσία έχει μακρά και διαρκή παράδοση από την εποχή του εκχριστιανισμού της χώρας πίσω στο 988 μ.Χ.

Στο πλαίσιο των ημερών του Πάσχα παρουσιάζονται εικόνες από τη συλλογή ρωσικών μεταβυζαντινών εικόνων του αρχιτέκτονα και ζωγράφου Δημήτρη Ταλαγάνη, με τον τίτλο «Ελλήνων Ανάστασις -Εξ ερειπίων άρξασθαι», θα φιλοξενηθούν στο Φουαγιέ α’ ορόφου του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, από την Τρίτη 23 Απριλίου έως την Πέμπτη 3 Μαΐου.

Ρωσικές θρησκευτικές εικόνες των Ευαγγελιστών Λουκά και Ματθαίου

Η συλλογή ρωσικών μεταβυζαντινών εικόνων αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της καλλιτεχνικής παραγωγής εικόνων και του θεολογικού υπόβαθρου στη Ρωσία στο διάστημα τριών αιώνων (17ου-19ου αιώνα).

Ρωσική ορθόδοξη εικονογραφία

Η συλλογή αριθμεί πάνω από 100 έργα και συγκροτήθηκε τα τελευταία 50 χρόνια από τον συλλέκτη σε μια προσπάθεια να παρουσιαστεί, όσο πιο ολοκληρωμένα είναι εφικτό, η ιστορία της ρωσικής ορθόδοξης εικονογραφίας ιερών προσώπων αλλά και επεισοδίων από την Αγία Γραφή.

Η θρησκευτική ζωγραφική στη Ρωσία έχει μακρά και διαρκή παράδοση

Μεγάλα κέντρα της θρησκευτικής τέχνης αποτέλεσαν το Νοβγκορόντ, η Μόσχα, η Πετρούπολη, το Κίεβο, το Πσκοφ, το Βολογκντά.

Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η ανάπτυξη των καλλιτεχνικών σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Βυζαντίου κατά τον 14ο αιώνα, όταν τεχνίτες από το Βυζάντιο μετέβησαν στη Ρωσία και εργάστηκαν σε διάφορες πόλεις.

Έλληνες μαΐστορες-μαγιστροι από την Κωνσταντινούπολη προσκλήθηκαν από τους Ρώσους για να ζωγραφίσουν το ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο, ο Έλληνας ζωγράφος Ησαΐας (1338) εργάστηκε στο Νόβγκοροντ και ο Θεοφάνης ο Έλληνας έγινε ξακουστός σε όλη τη Ρωσία κατά το τέλος του 14ου αιώνα με τις τοιχογραφίες -χαρακτηριστικά δείγματα της τέχνης των Παλαιολόγων- που φιλοτέχνησε σε εκκλησίες της Μόσχας και του Νόβγκοροντ.

Η έντονη επίδραση του βυζαντινού πνεύματος είναι εμφανής στο ανεπανάληπτο έργο του Αντρέι Ρουμπλιώφ (1360-1430) που ενσαρκώνει υψηλά και ηθικά ιδανικά: την ομόνοια, την φιλαδελφία και την ευσπλαχνία. Ισότιμος του Ρουμπλιώφ θεωρείται ο ζωγράφος Διονύσιος (1440-1508) αν και το έργο ελάχιστα έχει διασωθεί.

Σημαντική στην εξέλιξη της ρωσικής αγιογραφίας μετά τον 17ο αιώνα υπήρξε η σχολή Στρογκανώφ οι ζωγράφοι της οποίας κατέφευγαν, συχνά, στα εικονογραφικά πρότυπα της Κρητικής Σχολής, γεγονός που επιβεβαιώνει το μεγάλο κύρος των Ελλήνων αγιογράφων στην Ρωσία του 17ου αιώνα.