ΣΤΟΝ ΤΣΑΡΟ – του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΥΡΗ
Ο προφητικός αυτός λόγος του Γ. Σουρή που γράφτηκε το 1883 έχει διαχρονική αξία, καθώς δεν αφορά μόνο τον Τσάρο Αλέξανδρο Γ’, αλλά και κάθε Τσάρο, παλαιότερο του αναφερομένου και νεότερό του, ακόμη και αν δεν φοράει στέμμα, αλλά φέρει την επίφαση της εκλογής του.
Για ύστερη φορά τρατάρω
ολίγους στίχους εις τον Τσάρο.
Λοιπόν του Τσάρου αύριο η θεία κεφαλή
μυρώνεται και στέφεται χωρίς αναβολή.
Δούλοι χρυσά τα σκήπτρα του στα χέρια των κρατούν
τόσες χιλιάδες στόματα τη στέψη χαιρετούν,
μεγάλος κόσμος τον τιμά και κόσμος ταπεινός,
κι από τα ζήτω αντηχεί κι ο τρίτος ουρανός.
Αλλ’ αν και τούτη τη φορά, ώ Τσάρε μου, γλυτώσεις,
για τούτο σου τον γλυτωμό καμμιά χαρά μη νοιώσεις.
Μην ξαπλωθείς αξένοιαστος σ’ ολόχρυσα κρεβάτια,
ύπνος γλυκός ας μη σφαλά τ’ ανήσυχά σου μάτια,
μη χωρατεύεις γελαστός μαζί με την Τσαρίνα
και μη νομίζεις πως πατείς σε ρόδα και σε κρίνα.
Ω! μη θαρρείς πως γλύτωσες με τους μηδενιστάς,
και άφοβα στα χέρια σου το σκήπτρο σου βαστάς.
Νομίζεις πως εξόφλησες με τον μηδενισμό;
Πάντα με τούτον ανοικτό κρατείς λογαριασμό,
και αν εις την Πετρούπολη γερός και πάλι πας,
μα πάντα την εξώπορτα του Χάρου θα κτυπάς.
Καλλίτερα δεν ήτανε να ήσουνα μανάβης,
χωρίς τρομάρες και παλμούς την πίπα σου ν’ ανάβεις,
παράτες, στέψεις, τρόπαια ποτέ να μη γυρεύεις,
σε μια καλύβα ξέσκεπη γλυκά να χουζουρεύεις,
να βάζεις της γυναίκας σου το μπράτσο προσκεφάλι
και το ψωμότυρο να τρως με ήσυχο κεφάλι;
Αλλοίμονον! Πώς έγιναν ο Τσάρος κι η Τσαρίνα!
Ενώ ο κόσμος άλλοτε σκυφτός τους επροσκύνα,
ενώ σε μία των ματιά του πάγωνε το αίμα,
ενώ σε δούλων πτώματα πατούσε κάθε στέμμα,
μα τώρα τρέμουν τους λαούς οι βασιλείς κι οι Τσάροι,
κι από τους δούλους τους ζητούν για τη ζωή των χάρη.