Ταραξίες στη Βρετανία και την Ελλάδα

Σαν εισαγωγή στο θέμα σάς παραθέτω αυτούσιο το άρθρο του κ. Δημήτρη Γιαννουλόπουλου από τα ΝΕΑ της 22/8/2024 με τίτλο «Τηλεοπτική επιβολή ποινών στους ταραξίες στη Βρετανία». Ο κ. Γιαννουλόπουλος είναι καθηγητής Ποινικού Δικαίου και πρόεδρος του νομικού τμήματος στo Goldsmith University of London, όπως και επισκέπτης καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

«117 ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ. 677 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ στις οποίες οι εισαγγελικές αρχές απήγγειλαν κατηγορίες. Δεκάδες κατηγορούμενοι στους οποίους επιβλήθηκαν ποινές. Μια πρώτη στατιστική απεικόνιση της αστραπιαίας απάντησης της βρετανικής Δικαιοσύνης στα βίαια επεισόδια που ακολούθησαν τη σπαρακτική δολοφονία τριών παιδιών στην περιοχή Σάουθπορτ.

18 μήνες φυλάκιση σε 18χρονο που έριχνε τούβλα σε αστυνομικούς. 38 μήνες σε 26χρονο για τη δημοσίευση μηνυμάτων στο Χ/Twitter με τα οποία καλούσε άλλους “να βάλουν φωτιά σε ξενοδοχεία που φιλοξενούν αιτούντες άσυλο”. Τρία χρόνια σε 58χρονο που επιτέθηκε σε αστυνομικό επιχειρώντας να τον γρονθοκοπήσει. Ποινές φυλάκισης χωρίς αναστολή, παρά τις όποιες ελαφρυντικές περιστάσεις, όπως συστατικές επιστολές από εργοδότη ή επίδειξη ειλικρινούς μεταμέλειας, από τη στιγμή που διαπιστωνόταν παράλληλα ως επιβαρυντική περίσταση ο ρατσιστικός χαρακτήρας των επιθέσεων. Ποινές για δύο και τρία χρόνια, σε κάποιους περισσότερα, παρά το γεγονός ότι οι κατηγορούμενοι αυτομάτως είχαν επωφεληθεί μείωσης του 1/3 της ποινής που ειδάλλως θα επιβαλλόταν, έχοντας σε πολύ αρχικό στάδιο “ομολογήσει” την “ενοχή” τους. Μάλιστα θα πρέπει να εκτίσουν το 1/2 των ανωτέρω ποινών πριν από την υφ’ όρων απόλυσή τους. Γίνεται κατανοητό ότι η βρετανική Δικαιοσύνη είναι αμείλικτη με τους ταραξίες, συνδράμοντας έτσι αποφασιστικά στην καταστολή των κοινωνικών αναταραχών.

Περισσότερο προξενεί ωστόσο εντύπωση η στοχευμένη δημοσιότητα των σχετικών διαδικασιών, όπως η πολυεπίπεδη και συγχρονισμένη απάντηση γενικότερα κρατικών και δικαστικών αρχών. Ετσι, στις 8 Αυγούστου, κεντρικά τηλεοπτικά κανάλια συνδέθηκαν με το Crown Court του Λίβερπουλ για να μεταδώσουν ζωντανά τη διαδικασία επιβολής της ποινής (32 μηνών φυλάκισης) σε δύο κατηγορουμένους για τα επεισόδια στο Σάουθπορτ και το Λίβερπουλ, ενώ την αμέσως επόμενη ημέρα υπήρξε ζωντανή σύνδεση και πάλι, αυτή τη φορά από το Λιντς, όπου τρεις κατηγορούμενοι ήρθαν αντιμέτωποι με ποινές (20, 30 και 8 μηνών αντίστοιχα) ενώπιον του βρετανικού (τηλεοπτικού) κοινού. “Πάρτε τους κάτω” (στα κρατητήρια και από κει στο σωφρονιστικό κατάστημα) ήταν τα τελευταία λόγια του δικαστή στο Λιντς. Ο δικαστής στο Crown Court στο Λίβερπουλ περιέγραψε αντίστοιχα με λεπτομέρειες τις ακροδεξιές επιθέσεις σε όλη τη Βρετανία, εξηγώντας πως η απονομή της ποινικής δικαιοσύνης που αποσκοπεί στην τιμωρία των δραστών και εδράζεται στον αποτρεπτικό χαρακτήρα της ποινής επέβαλε σε αυτόν να λάβει υπόψη το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο είχαν εκδηλωθεί αυτές και κατά συνέπεια να επιβάλει αυστηρότερες ποινές. Το βίντεο και στις δύο περιπτώσεις είναι διαθέσιμο στο YouTube.

Την ίδια στιγμή, ο λογαριασμός στο Ινσταγκραμ της Γενικής Εισαγγελίας μετέδιδε: “Εγκληματίες που συμμετείχαν στα βίαια επεισόδια ήρθαν αντιμέτωποι με ταχύτατες ποινικές διαδικασίες (…) ποινές επιβλήθηκαν μέσα σε λίγες μέρες μόνο από τη στιγμή που τέλεσαν τις πράξεις τους και θα περάσουν χρόνια στη φυλακή… Να σκέφτεστε πριν ενεργήσετε (την επόμενη φορά)”. Ενώ αυτός του υπουργείου Εσωτερικών στο X/Twιtter αναπαρήγε συνεχείς ενημερώσεις ως προς τις επιτευχθείσες καταδίκες.

Πρακτικές ξένες στην ελληνική ποινικοδικονομική θεωρία και πράξη και δικαιοκρατικά –σε έναν βαθμό– προβληματικές, αποτελεσματικές δε, και στην προκειμένη περίπτωση αυτό που αποτελούσε προτεραιότητα ήταν να αντιμετωπιστούν με τρόπο γρήγορο και αποτελεσματικό οι κοινωνικές αναταραχές». (Σημ. Τα έντονα στοιχεία είναι δική μου παρέμβαση.)

Δεν γνωρίζω εσείς τι σκέφτεστε, αλλά εγώ όταν διάβασα αυτό το κείμενο έπαθα σοκ. Ειδικά η τελευταία παράγραφος δείχνει τον επαρχιωτισμό μας. Η Βρετανία είναι μια βαθύτατα δημοκρατική χώρα με μακρόχρονη παράδοση στην απονομή της δικαιοσύνης. Παρακαλώ, κάντε μία σύγκριση με την παραπάνω περιγραφή και το τι γίνεται στη χώρα μας. Δεν θυμάμαι να έχω δει ποτέ στην Ελλάδα καταδίκη ταραξία. Προσαγωγές γίνονται, αλλά υστερούμε σε καταδίκες.

Για παράδειγμα: Ακουσα πριν από μερικές εβδομάδες την ακόλουθη είδηση, την οποία μεταφέρω από μνήμης: «Για τα επεισόδια στη Θεσσαλονίκη έγιναν 18 προσαγωγές. Ολοι αφέθηκαν ελεύθεροι γιατί δεν είχαν σχέση με τα επεισόδια». Αυτή η είδηση σε εισαγωγικά αξίζει ιδιαίτερης προσοχής. Υπάρχουν διάφορες ερμηνείες, αλλά δυστυχώς η μία είναι χειρότερη από την άλλη.

Η αστυνομία είναι παντελώς ανίκανη και συλλαμβάνει άσχετους ανθρώπους, προκειμένου να δείξει έργο, αλλά τελικά υποχρεώνεται να τους αφήσει ελεύθερους, γιατί πράγματι δεν έχουν σχέση με τα επεισόδια.

Στην Ελλάδα μπορεί να γίνονται προσαγωγές, αλλά υστερούμε σε καταδίκες.

Η αστυνομία συλλαμβάνει πραγματικούς ταραξίες, αλλά τους αφήνουν ελεύθερους γιατί οι αστυνομικοί δεν θέλουν να παρουσιαστούν σαν μάρτυρες στο δικαστήριο για να μην μπλέξουν.

Η αστυνομία συλλαμβάνει πραγματικούς ταραξίες, αλλά επειδή γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται ποτέ να καταδικαστούν, τους αφήνουν ελεύθερους.

Διαλέγετε και παίρνετε. Δεν γνωρίζω ποια είναι η χειρότερη περίπτωση, αλλά δεν έχει καμιά σημασία, γιατί έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Την πλήρη ασυδοσία των ταραξιών της χώρας, οι οποίοι έχουν ξεπεράσει κάθε όριο. Πρόσφατα είδαμε ταραξίες με βαριοπούλες να σπάζουν ανενόχλητοι τα μάρμαρα των ξενοδοχείων στην Πλατεία Συντάγματος, για να έχουν πολεμοφόδια εναντίον των αστυνομικών. Και η αστυνομία, πού να τολμήσει να συλλάβει κάποιον με τη βαριοπούλα στο χέρι!

Παρακαλώ δείτε με προσοχή. Καταδίκη σε 38 μήνες φυλάκιση, σε κάποιον ο οποίος προέτρεπε μέσω του Χ/Twitter στην άσκηση βίας. Εδώ έχουμε διάφορους ανώνυμους και επώνυμους που προτρέπουν στην άσκηση βίας εναντίον προσώπων με τους οποίους δεν συμφωνούν οι απόψεις τους, αλλά όχι μόνο δεν έχουμε καταδίκες, αλλά ούτε δίωξη δεν ασκείται. Ετσι είμαστε εμείς οι ακραιφνείς δημοκράτες. Σας θυμίζω την περίπτωση της τραγουδίστριας Τάνιας Τσανακλίδου, η οποία σε συνέντευξή της στην «Αυγή», είπε μεταξύ άλλων: «[…] Ελπίζω σε μια μεγάλη, ωραία εξέγερση, η οποία δυστυχώς δεν θα είναι ούτε αναίμακτη ούτε πολιτισμένη. Θα είναι άγρια». Από κοντά και η άλλη τραγουδίστρια Αντζυ Σαμίου, λάτρης του Τσίπρα, μας δήλωσε στο FB: «Μαζί σου Τάνια». Θαυμάστε και τις δύο, που θέλουν να γίνει μια άγρια εξέγερση για να σκοτωθούμε μεταξύ μας. Μήπως θυμάται κανείς σε τι ποινές καταδικάστηκαν;

Υπάρχει όμως και μια άλλη πολύ μεγάλη διαφορά με τη Βρετανία. Η τηλεοπτική διαπόμπευση των ταραξιών με την κάλυψη της δίκης. Πού να τολμήσουμε εμείς κάτι τέτοιο. Θα φωνάζουμε για τα δικαιώματα των ταραξιών, αγνοώντας τα δικαιώματα των φιλήσυχων πολιτών. Αντιγράφω μια είδηση από το μακρινό 2006: «Δύο από τους δράστες της επίθεσης και του άγριου ξυλοδαρμού του προέδρου της ΓΣΕΕ Χρήστου Πολυζωγόπουλου και του συνεργάτη του καθηγητή Εργατικού Δικαίου Σάββα Ρομπόλη συνελήφθησαν από την αστυνομία και θα οδηγηθούν στον εισαγγελέα. Πρόκειται για έναν 28χρονο και έναν 40χρονο και οι οποίοι ταυτοποιήθηκαν από δακτυλικά αποτυπώματα που βρέθηκαν στο αυτοκίνητο του κ. Πολυζωγόπουλου, ενώ αναγνωρίστηκαν και από αυτόπτες μάρτυρες». (Flash.gr). Βλέπετε, εμείς ακόμα μιλάμε για 28χρονο και 40χρονο. Για την ιστορία, αναζήτησα να βρω την καταδίκη αυτών, αλλά δεν μπόρεσα. Βρήκα ότι η δίκη έγινε το 2008 αλλά δεν μπόρεσα να βρω καταδίκες. Μακάρι να έχω λάθος και κάποιος να με διορθώσει.

Είδαμε λοιπόν πώς αντιμετωπίζουν τους ταραξίες στη Βρετανία και γνωρίζουμε πολύ καλά πώς ΔΕΝ τους αντιμετωπίζουμε εδώ στη Ελλάδα. Και έτσι φτάνουμε στο μόνιμο ερώτημα που έχω: Αφού βλέπουμε ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, γιατί δεν ζητάμε από τη Βρετανία να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το πρόβλημα αυτό; Βαθύτατα δημοκρατική χώρα η Βρετανία με παράδοση στη δικαιοσύνη και στα ανθρώπινα δικαιώματα των Βρετανών. Είναι ευνόητο ότι εξαιρούνται οι αποικίες, γιατί ζήσαμε τη θηριωδία τους στην Κύπρο. Για να μην ξεχνιόμαστε. Ας τους καλέσουμε να μας συνδράμουν στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, που όπως εξελίσσεται σε λίγο καιρό θα είναι ανεξέλεγκτο.

Εξάλλου, υπάρχει και η προηγούμενη καλή εμπειρία στη συνεργασία. Μετά τη δολοφονία του ταξίαρχου Stephen Saunders από τη «17 Νοέμβρη», στις 8 Ιουνίου 2000, ενεπλάκη στην υπόθεση η Scotland Yard και συνέβαλε καθοριστικά στην ολοκληρωτική εξάρθρωση της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Ας τους καλέσουμε και πάλι, μήπως βρούμε την ησυχία μας από τους γνωστούς – άγνωστους ταραξίες!

---

*Ο κ. Ανδρέας Γ. Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.