Τι πρέπει να αλλάξει για να μείνουν οι νέοι αγρότες στην ύπαιθρο

Συνεχίζοντας το αφιέρωμά της για τους Νέους Αγρότες, η «ΥΧ» απευθύνθηκε σε παραγωγούς που είχαν ή έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα Νέων Αγροτών, καθώς και σε μελετητές και συμβούλους με το ερώτημα «Ποια προβλήματα θα πρέπει να επιλυθούν και ποιες βελτιώσεις θα πρέπει να γίνουν, ώστε οι νέοι αγρότες που θα εγκατασταθούν να παραμείνουν στην παραγωγή με βιώσιμες εκμεταλλεύσεις;».

Οι απόψεις όλων συνέκλιναν στους βασικούς άξονες που ακολουθούν.

✓ Περισσότερες δεσμεύσεις

Ο πρόεδρος του Γενικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων «Ένωση Αγροτών», Χάρης Λιούρης, αποτελεί περίπτωση «διαβασμένου» παραγωγού, με στόχευση και πλάνο, που και μέσω του προγράμματος των Νέων Αγροτών, σταδιακά βελτίωσε τα μεγέθη της κτηνοτροφικής του εκμετάλλευσης, επενδύοντας στην επιστήμη και στην τεχνολογία.

Κατά τον ίδιο, η μείωση της υποχρέωσης παραμονής του νέου στο πρόγραμμα ήταν λανθασμένη: «Στο τελευταίο πρόγραμμα, η τριετής δέσμευση ήταν μέγα λάθος. Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να επανέλθει στα δέκα χρόνια για να μπαίνει κάποιος από επιλογή και όχι ευκαιριακά. Όταν γίνεσαι νέος αγρότης από επιλογή, αναλαμβάνεις και τις αντίστοιχες δεσμεύσεις και έχεις περισσότερες πιθανότητες να παραμείνεις στην παραγωγή».

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκε και ο γεωπόνος – μελετητής, ιδιοκτήτης της AGROTRUST, στο Ναύπλιο, Δημήτρης Βασιλόπουλος, προσθέτοντας, ωστόσο, ακόμα μία σημαντική γι’ αυτόν διάσταση: «Σε μια δυναμική αγορά, όπου πάντοτε υπάρχει το ενδεχόμενο να αποτύχεις, ίσως τα δέκα χρόνια είναι πολλά, όπως επίσης τα τρία είναι λίγα. Θεωρώ ότι η χρυσή τομή βρίσκεται στα επτά χρόνια, όμως δεν αρκεί η μακροχρόνια υποχρέωση, αν δεν διασφαλίζεται ότι τα χρήματα της ενίσχυσης που λαμβάνει ο δικαιούχος θα “πιάνουν τόπο” και θα τα παίρνει ο πραγματικός αγρότης».

✓ Υψηλότερες ενισχύσεις

Άπασες οι απόψεις που κατατέθηκαν στην «ΥΧ» σχετικά με την ενίσχυση του προγράμματος συνέκλιναν στη θέση ότι το ποσό που θα λαμβάνουν οι νέοι παραγωγοί θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιαστεί. Ο Κώστας Τσιάκας, 33χρονος αγρότης από τον Τύρναβο, ξεκίνησε με 80 στρέμματα ροδακινιές από την οικογένειά του.

Όπως μας είπε, μέσα σε λίγα χρόνια πειραματίστηκε, «άκουσε» την αγορά, ελάττωσε δραστικά τα ροδάκινα και έβαλε δαμάσκηνα, νεκταρίνια και αχλάδια. Κατά τον ίδιο, για να σταθεί στα πόδια του ένας νέος παραγωγός, χρειάζεται ένα ποσό της τάξης των 40.000 ευρώ. «Μιλάμε για έναν νέο αγρότη με δικά του χωράφια, με 80 στρέμματα δέντρα, για παράδειγμα, που φροντίζει να μοιράζει το ρίσκο, αναζητώντας προϊόντα και ποικιλίες ανάλογα με τις επιθυμίες του καταναλωτή. Ένας τέτοιος παραγωγός θεωρώ ότι μπορεί να στηριχθεί ουσιαστικά με το εν λόγω ποσό», μας είπε.

Ο Χάρης Λιούρης προσδιόρισε, επίσης, τα 40.000 ευρώ ως μια ουσιαστική ενίσχυση για μια νεοσύστατη βιώσιμη κτηνοτροφική εκμετάλλευση, ενώ ζήτησε να υπάρξει και περίοδος χάριτος για τις φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές ενός νέου παραγωγού: «Μια ενίσχυση στα επίπεδα των 40.000 ευρώ, σε συνδυασμό με ένα λειτουργικό επενδυτικό πρόγραμμα και ορισμένα οικονομικά κίνητρα από την πλευρά της πολιτείας, θα στηρίξει πραγματικά έναν παραγωγό που ξεκινά την επιχείρησή του. Επιπλέον, τα έσοδα που δεν θα εισπράξει το κράτος για μια τριετία θα τα πάρει στο πολλαπλάσιο και σε βάθος χρόνου από έναν παραγωγό με βιώσιμη εκμετάλλευση που διαρκώς θα προοδεύει».

✓ Αναβάθμιση της εκπαίδευσης των νέων αγροτών

Σε οργανωτικά και ποιοτικά ζητήματα της εκπαίδευσης των Νέων Αγροτών στάθηκαν οι συνομιλητές μας. Τόσο ο Μάνος Καπαράκης, μέλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιεράπετρας «Ανατολή», που είχε την εμπειρία παλαιότερου προγράμματος, όσο και ο Κώστας Τσιάκας από τον Τύρναβο έκαναν λόγο για μεγάλη καθυστέρηση στη διαδικασία των εκπαιδευτικών σεμιναρίων, από τη στιγμή της έγκρισης του δικαιούχου.

Το γεγονός αυτό αποτελεί έναν από τους παράγοντες που υποβαθμίζει την εκπαιδευτική διαδικασία, ενώ θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα του προγράμματος: «Η εκπαίδευση δεν θα πρέπει να ξεκινά μεταχρονολογημένα και να υποβαθμίζεται, θα πρέπει να ενισχυθεί ο χαρακτήρας της υποχρεωτικότητάς της και, αν θέλετε την άποψή μου, να συνδυαστεί κατά τρόπο ουσιαστικό με το Μέτρο του ΠΑΑ των Γεωργικών Συμβουλών», ανέφερε ο Θεόδωρος Ορνιθάς, ιδιοκτήτης της συμβουλευτικής εταιρείας GrowPlan στη Θεσσαλονίκη.