Το επώνυμο “Φώτιος”

Επώνυμο με πολύ μικρή διάδοση στα Κύθηρα, απ’ όπου έχει πλέον εκλείψει. Προέρχεται από το όμοιο βαφτιστικό, που ήταν διαδεδομένο στο Βυζάντιο. Το επώνυμο έφθασε στα Κύθηρα από την Κωνσταντινούπολη μάλλον στις αρχές του 19ου αι., ενώ εμφανίζεται και με τη μορφή Φώτης.

Η πρώτη αναφορά γι’ αυτό προέρχεται από τα Χρονικά του ιερέως Δανιήλ Βαρυπάτη. Το 1823 αναφέρει «οικία του Γιαννακού Φωτίου».1 Το 1826 σε επιστολή Κυθηρίων προς τους Σπετσιώτες, στην οποία αναγγέλλεται η πτώση του Βασιλαδίου, υπογράφει ανάμεσα σε άλλους και ο Βασίλειος Φώτιος.2 Στα τέλη του 19ου αι.- αρχές του 20ού, αναφέρονται στη Χώρα οι Νικ. Φώτης και Παντ. Φώτης, υποδηματοποιός και ράφτης αντίστοιχα.3 Στην Ακολουθία της Μυρτιδιωτίσσης αναφέρεται ως συνδρομητής ο Ιω. Φώτιος,4 ενώ στο β΄ μισό του 20ού αι. είναι πρόεδρος στον Κυθηραϊκό Σύνδεσμο Αθηνών ο Ιωάννης Φώτιος, συνταξιούχος δάσκαλος. Με αυτόν κλείνει η παρουσία του επωνύμου στα Κύθηρα, αναφέρεται όμως στην Αυστραλία το επώνυμο μεταξύ των κυθηραϊκής καταγωγής οικογενειών, πιθανότατα από κλάδο της οικογενείας που είχε μεταναστεύσει εκεί παλαιότερα.

1. Χρονικά, σελ. 19.
2. Kυθηραϊκή Eπετηρίς, Α΄, σελ. 93.
3. Ό.π., σελ. 52.
4. Ακολουθία Mυρτιδιωτίσσης, σελ. 104.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Τα κείμενα για τα επώνυμα και τοπωνύμια, τα οποία δημοσιεύονται εδώ, είναι τα ίδια με όσα έχουν δημοσιευθεί στα αντίστοιχα βιβλία μας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ και ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ, τα οποία έχουν εκδοθεί από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών (κυκλοφορούν και στα αγγλικά από:  Kytherian Association of Australia,  Kyhterian World Heritage Fund και Kytherian Publishing and Media). Από τις αναδημοσιεύσεις εδώ απουσιάζουν συνήθως οι βιβλιογραφικές και λοιπές σημειώσεις, είναι δε ευνόητον ότι για να αποκτήσει ο αναγνώστης πλήρη εικόνα για κάθε επώνυμο ή τοπωνύμιο είναι απαραίτητο να διαβάσει και τις εκτενείς αναφορές στα εισαγωγικά σημειώματα των παραπάνω βιβλίων, καθώς, χωρίς αυτά, οι γνώσεις του για το θέμα θα παραμένουν ελλιπείς.

Οι εκδόσεις στα Ελληνικά διατίθενται από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών (βλ. στοιχεία στο σχετικό link σε αυτόν εδώ τον ιστότοπο) και στα Κυθηραϊκά βιβλιοπωλεία.