Το επώνυμο Σκέκος ή Σκιέκος

Ένα από τα σπανιότερα επώνυμα των Κυθήρων, το οποίο αναφέρεται μόνο στη διασπορά.

Το επώνυμο προέρχεται από παρωνύμιο της οικογενείας Κορωναίος στον Ποταμό και είναι άγνωστη η ετυμολογία του. Η πρώτη του παρουσία ως παρωνυμίου εντοπίζεται στην Αγία Τριάδα του Ποταμού το 1724. Αναφέρονται ενδεικτικά ο Thodori Coroneo q. Dimitri Scheco και ο Manoli Coroneo Scheco q. Stamati.1 Στις επόμενες απογραφές των ετών 1753, 1760, 1762 και 1770 αναφέρονται ενδεικτικά οι παπαδία, χήρα ποτέ παπά Manoli Scheco, Dimitrachi Scheco, Dimitri Scheco q. Manoli και Manoli Scheco q. Mina.2 Η σχέση του Σκιέκος (ή Σκέκος, όπως συχνότερα αναφέρεται) με το Κορωναίος είναι εμφανής και αναμφισβήτητη σύμφωνα με τις αναφορές αυτές. Είναι γνωστή την εποχή αυτή η ανάπτυξη του επωνύμου Κορωναίος σε πολλούς κλάδους και η παράλληλη εμφάνιση πολλών οικογενειών με το ίδιο βαφτιστικό και επώνυμο. Αυτό οδήγησε στην σχεδόν ταυτόχρονη εμφάνιση πολλών παρωνυμίων, από την ανάγκη να διαχωρίζονται οι οικογένειες μεταξύ τους, όταν είχαν τα ίδια ονοματεπώνυμα. Πολλά από αυτά τα παρωνύμια έμειναν ως επώνυμα στη συνέχεια στους αντίστοιχους κλάδους των αρχικών επωνύμων (βλ. Διακόπουλος, Τζωρτζόπουλος, Μαυρογιώργης κ.ά. για το επώνυμο Κορωναίος).

Το Σκέκος εμφανίζεται στα Κύθηρα ως επώνυμο μέχρι το τέλος του 19ου-αρχές του 20ού αι., αλλά με πολύ μικρή συχνότητα. Το 1836 αναφέρεται σε συμβόλαιο (προικοσύμφωνο) «πλησίον Μανόλη Σκέκου π. Δημητρίου».3 Άλλη μία από τις σπάνιες αναφορές είναι αυτή για το γυμναστή Π. Σκέκο.4 Έκτοτε το επώνυμο δεν αναφέρεται και αυτό μάλλον οφείλεται σε αποδημία στο εξωτερικό των λίγων οικογενειών που το έφεραν. Το επώνυμο όμως διατηρήθηκε σε έναν κλάδο της οικογενείας στην Αυστραλία, από τον οποίο αναφέρονται απόγονοι. Δεν είναι γνωστό αν ο κλάδος αυτός, όταν έφθασε στην Αυστραλία, έφερε ως επώνυμο το Σκιέκος ή το Κορωναίος, το οποίο μετέτρεψε εκεί, μάλλον όμως συμβαίνει το πρώτο. Αντίστοιχη διαδικασία μετατροπής των παρωνυμίων σε επώνυμα παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό στη Σμύρνη και την Αίγυπτο, δεν είναι γνωστό όμως αν ο κλάδος αυτός είχε προηγούμενη παρουσία στην κυθηραϊκή διασπορά της Σμύρνης. Στην Αυστραλία πάντως το Σκιέκος αναφέρεται κατά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Μεταξύ των Κυθηρίων που πολέμησαν στον πόλεμο αυτόν κάτω από τη σημαία της Αυστραλίας αναφέρεται ένας Tony Skiekos από την περιοχή Woy Woy.5

Σημειώσεις

1. Απογραφές Kυθήρων, Β 873, Β 872.
2. Ό.π., Γ 1038, Ζ 1570, Ε 1200, Δ 1187.
3. Προικοσύμφωνο Πολυχρ. Μέντη για Παν. Ιω. Κατράκη. Προσωπικό αρχείο Ευ. Βαγγή.
4. Kυθηραϊκή Eπετηρίς, Α΄, σελ. 71.
5. Newsletter of the Kytherian Association of Australia (May 2001).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Τα κείμενα για τα επώνυμα και τοπωνύμια, τα οποία δημοσιεύονται εδώ, είναι τα ίδια με όσα έχουν δημοσιευθεί στα αντίστοιχα βιβλία μας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ και ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ, τα οποία έχουν εκδοθεί από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών (κυκλοφορούν και στα αγγλικά από:  Kytherian Association of Australia,  Kyhterian World Heritage Fund και Kytherian Publishing and Media). Από τις αναδημοσιεύσεις εδώ απουσιάζουν συνήθως οι βιβλιογραφικές και λοιπές σημειώσεις, είναι δε ευνόητον ότι για να αποκτήσει ο αναγνώστης πλήρη εικόνα για κάθε επώνυμο ή τοπωνύμιο είναι απαραίτητο να διαβάσει και τις εκτενείς αναφορές στα εισαγωγικά σημειώματα των παραπάνω βιβλίων, καθώς, χωρίς αυτά, οι γνώσεις του για το θέμα θα παραμένουν ελλιπείς.

Οι εκδόσεις στα Ελληνικά διατίθενται από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών (βλ. στοιχεία στο σχετικό link σε αυτόν εδώ τον ιστότοπο) και στα Κυθηραϊκά βιβλιοπωλεία.