Ιστορικό κτήριο, με αρχιτεκτονική, τοπόσημο, σύμβολο, γιατί όχι και μνημείο, με πολλές εγγραφές χρόνου.
Όπου κι αν σταθείς κοντά ή μακριά το βλέπεις, το παρατηρείς, το απολαμβάνεις, έλκει το μάτι. Ταυτόσημο με τον Ποταμό, με συναισθηματικό φορτίο. Διαφυλάττει την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Γενικά το κτήριο κτισμένο στη διάρκεια του μεσοπολέμου, ως διάρθρωση, έχει στοιχεία απλοποιημένου όψιμου κλασικισμού με γνωρίσματα από την παλαιότερη παράδοση όσο και από τη μοντέρνα πρακτική.
Οι δύο είσοδοι με τις δίδυμες σιδερένιες πόρτες, μία για το ισόγειο και μία για τον πρώτο όροφο, εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη.
Τόσο οι είσοδοι όσο και τα μεγάλα παράθυρα του ισογείου με μασίφ σιδερένια κάγκελα (ράβδοι), αν και δεν είμαι ειδικός, θα έλεγα ότι η τεχνοτροπία τους έχει επιρροές Αρ Ντεκό, διότι το στυλ είναι βασισμένο στη γεωμετρία.
Τα παντζούρια του πρώτου ορόφου «γαλλικού τύπου», διότι το κάσσωμα βρίσκεται πιο μέσα από την εξωτερική πλευρά του τοίχου του κελύφους.
Το ύψος του εσωτερικού χώρου, αρκετά ψηλοτάβανο, δένει αρμονικά με το δάπεδο που είναι στρωμένο με πλάκες στυλ μωσαϊκού φτιαγμένες με μικρές ψηφίδες βοτσάλων, λαϊκή τέχνη που συναντάται σε πολλά σημεία του Ποταμού. Οι εσωτερικές πόρτες και τα εσωτερικά παράθυρα με τα καΐτια (χωρίσματα) αναβαθμίζουν την αισθητική του χώρου.
Για το χτίσιμό του, τη δημιουργία του, την άψογη και λιτή αρχιτεκτονική του κάνω μνεία δημοσιεύσεων – άρθρων της Ελένη Χάρου και του Κοσμά Μεγαλοκονόμου με βάση τα οποία: “χτίστηκε το 1929 στη θέση του Βυζαντινού Πύργου των Ευδαιμονογιάννηδων, τριώροφο Κοινοτικό Μέγαρο για να στεγάσει την Εθνική Τράπεζα. Εγκαινιάστηκε το 1932 και η Εθνική Τράπεζα λειτούργησε στο ισόγειο μέχρι το Μάϊο του 2019”. Επίσης σχετικά με την προέλευση του επωνύμου Ευδαιμονογιάννη υπάρχουν αρκετά στοιχεία στην έκδοση της Εταιρείας Κυθηραϊκών Μελετών με τίτλο «Κυθηραϊκά Επώνυμα» του Εμμ.Π. Καλλίγερου.
Με σχετικά αθέατο πλούτο το κλιμακοστάσιό του, το οποίο είναι έργο ξυλοτεχνίας και μαρμαροτεχνίας δημιουργημένο στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου και το μάρμαρο, κυριαρχεί ως νεωτερικό στοιχείο. Με ξύλινη κουπαστή στην σκάλα για τον πρώτο όροφο με μάρμαρα Διονύσου και πλακάκια, τόσο στο ισόγειο όσο και στον πρώτο όροφο
Ίσως σε μερικά δημοτικά κτήρια να υπάρχει μια αίσθηση θλίψης. Μπορεί μερικά να βρέθηκαν σε παρακμή λόγω αμέλειας του ανθρώπου. Σήμερα όμως αναδεικνύονται και βρίσκουν τη θέση που τους αξίζει. Εμείς ως παρατηρητές βλέπουμε ακόμη και όσα λανθάνουν.
Κτήριο που είχε και έχει μια ιδιαίτερη σχέση, αυτή των κατοίκων του χωριού και όχι μόνο με τους θεσμούς και τις υπηρεσίες. Να θυμίσω ότι στο ισόγειο μέχρι πρότινος στεγαζόταν το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας. Παλαιότερα, στον πρώτο όροφο η Κοινότητα Ποταμού, η φιλαρμονική (με τον αξέχαστο Στρατή), ο ΟΤΕ, το Ταχυδρομείο και αν θυμάμαι καλά και η δασική υπηρεσία. Η λειτουργία της Τράπεζας και την Κυριακή συνέβαλε στην τοπική αγορά, στη ζωή και στην οικονομία του χωριού. Αξίζει να αναφέρω ότι στην ταράτσα του ο Στρατής Θεοδωρακάκης, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 60, προσπαθούσε να συντονίσει μια από τις πρώτες συσκευές τηλεόρασης, και τέλος ότι ήταν ο χώρος εκτόξευσης των βεγγαλικών στην Ανάσταση.
Σήμερα πιστεύω ότι όλοι μας αποδίδουμε σεβασμό και νιώθουμε δέος για όλους όσους σχεδίασαν και υλοποίησαν το έργο αυτό. Αναφέρομαι και σε πρόσωπα που ποτέ μπορεί να μην έγιναν «πρώτα ονόματα», όμως πάντα πίσω από ένα έργο υπάρχουν άνθρωποι-αφανείς ήρωες.
Το κτήριο αυτό, με τις δεκαετίες που κουβαλά στην πλάτη του, διατηρεί τη μνήμη και τη συνέχεια της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Υποχρέωση όλων μας είναι η συντήρησή του και η ανάδειξή του προκειμένου να βρει την αξία του. Είναι η κληρονομιά μας, είναι ένας θησαυρός που δικαιούται το θαυμασμό όλων μας.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΙΟΥΛΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023