Τοπ Καπί α λα Πούτιν

Κάποιος Ρώσος στρατιωτικός διοικητής δήλωσε πως τα περίπου διακόσια αντικείμενα που αφαιρέθηκαν από το Μουσείο της Μελιτόπολης θα μπορέσουν, επιτέλους, να εκτεθούν στο κοινό. Οι Ουκρανοί τα είχαν βάλει σε κάτι κουτιά και τα είχαν κρύψει για να τα κρατήσουν και να τα σώσουν από τους εισβολείς. Οι Ρώσοι τα πήραν για να τα προσφέρουν στην ανθρωπότητα. Η επιχείρηση θυμίζει το «Τοπ Καπί» του Ντασσέν. Αν μη τι άλλο, ο ρωσικός στρατός είναι πολιτισμένος. Δεν είναι σαν τους Ταλιμπάν ή τους μαχητές του ISIS, που κατακρεούργησαν το Μουσείο της Καμπούλ και τις αρχαιότητες της Παλμύρας. Ξέρουν να εκτιμούν την κληρονομιά του πολιτισμού και ξέρουν να την αναδεικνύουν. Το έχουν αποδείξει και στο παρελθόν όταν σήκωσαν τον Θησαυρό του Πριάμου από το Βερολίνο, όπου τον είχε δωρίσει ο Σλήμαν. Η λεηλασία έργων τέχνης από στρατούς εισβολής είναι μια παράδοση της οποίας τα τεκμήρια φιλοξενούνται σε όλα τα μεγάλα μουσεία του Δυτικού Κόσμου. Το Λούβρο στήθηκε από τη λεία της εκστρατείας του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο. Πίστευαν ότι εκεί, στο Παρίσι, τα έργα θα έβρισκαν την αξία που ο φυσικός τους χώρος, η Αίγυπτος, δεν μπορούσε να αναδείξει. Με την ίδια λογική, ο Ελγιν κατακρεούργησε τον Παρθενώνα. Θεωρούσε ότι μπορεί να αντιληφθεί την αξία των γλυπτών που υποτιμούσε το περιβάλλον της Αθήνας του καιρού εκείνου. Αυτός που λεηλατεί τα έργα τέχνης πιστεύει στη δική του πολιτισμική ανωτερότητα. Η καταστροφή της Παλμύρας έγινε διότι οι φανατικοί του Ισλαμικού Κράτους δεν αναγνωρίζουν ότι υπήρξε πολιτισμός πριν από τη γέννηση του Μωάμεθ.

Η κλοπή του Θησαυρού των Σκυθών από το Μουσείο της Μελιτόπολης είναι μία ακόμη σκηνή της ουκρανικής τραγωδίας. Μπορεί να μην είναι τόσο φρικιαστική όσο η δολοφονία αμάχων, όμως το συμβολικό της βάρος δεν είναι αμελητέο. Και επειδή είναι συμβολική, είναι εύγλωττη. Οι Ρώσοι επιτέθηκαν σε μια χώρα που πιστεύουν ότι δεν έχει καμία απολύτως αξία. Οι Ρώσοι περιφρονούν τους Ουκρανούς. Ο ίδιος ο Πούτιν είπε ότι το έθνος τους δεν υπάρχει. Ο πρώτος ψυχρός πόλεμος έγινε ανάμεσα σε δύο υπερδυνάμεις που είχαν πολεμήσει τον ίδιο εχθρό, τον ναζισμό, με αποτέλεσμα να σέβονται η μία την άλλη. Τις χώριζε ένα αβυσσαλέο χάσμα, όμως δεν περιφρονούσε η μία την άλλη. Οταν κατέρρευσε η ΕΣΣΔ, η Δύση που είχε κερδίσει τον πόλεμο δεν θέλησε να την ταπεινώσει – ασχέτως αν ορισμένοι Ρώσοι, όπως ο Πούτιν, αισθάνθηκαν ταπεινωμένοι. Ο Πούτιν θέλει να ταπεινώσει την Ουκρανία επειδή θέλει να ταπεινώσει τη Δύση και τον πολιτισμό της.

Η Ιστορία έχει αποδείξει ότι μπροστά σε τέτοιες συμπεριφορές η λογική σηκώνει τα χέρια της.