Βασίλειο αυθαιρέτων η Ελλάδα

Λιγότερες από δέκα κατεδαφίσεις αυθαιρέτων το έτος γίνονται στην Κρήτη, τη στιγμή που τα πρωτόκολλα κατεδάφισης ξεπερνούν τα πεντακόσια, αντιπροσωπεύοντας ένα μικρό μόνο κομμάτι της πολεοδομικής παρανομίας στο νησί. Με αφορμή καταγγελία που χειρίστηκε ο Συνήγορος του Πολίτη, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης δήλωσε ότι έχει σταματήσει να κατεδαφίζει πολεοδομικά αυθαίρετα από το 2015, ενώ ελάχιστες είναι οι κατεδαφίσεις σε δάση και αιγιαλούς. Η ίδια εικόνα επαναλαμβάνεται στις περισσότερες περιοχές και αποδίδεται πάντα στην έλλειψη πόρων και προσωπικού. Πίσω από την οποία συχνά υποκρύπτεται η απροθυμία των υπηρεσιών και των πολιτικών τους προϊσταμένων να αντιπαρατεθούν σε επιχειρηματικά συμφέροντα ή να «ενοχλήσουν» τις τοπικές κοινωνίες.

Η υπόθεση, την οποία δημοσιοποίησε χθες ο Συνήγορος, ξεκινά από το χωριό Φουρνί Λασιθίου. Ενας πολίτης ζήτησε την παρέμβαση του Συνηγόρου, καθώς δεν εκτελούνταν η κατεδάφιση αυθαίρετων κατασκευών ταβέρνας που είχαν «καταλάβει» κοινόχρηστο χώρο του χωριού από το 2012. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ανεξάρτητης αρχής, «η Αποκεντρωμένη Διοίκηση επικαλέστηκε αδυναμία άσκησης των αρμοδιοτήτων για όλες τις περιπτώσεις πολεοδομικών αυθαιρέτων στην Κρήτη, ενώ και οι υπηρεσίες του δήμου Αγίου Νικολάου απάντησαν προφορικά ότι δεν μπορούσαν να προβούν στην κατεδάφιση».

Τελικώς ο ιδιοκτήτης της κατασκευής δέχθηκε να την απομακρύνει ιδίοις εξόδοις και η υπόθεση έληξε εκεί. Το ζήτημα όμως παραμένει: «Από τον Εβρο έως το Καστελλόριζο, η πλειονότητα των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δηλώνει αδυναμία να κατεδαφίσει αυθαίρετα για διάφορους λόγους», λέει ο βοηθός Συνήγορος του Πολίτη, Ιωάννης Σαγιάς. «Οι λόγοι που τίθενται είναι κάθε φορά διαφορετικοί: έλλειψη πόρων, έλλειψη μηχανημάτων, αδυναμία επίσκεψης της περιοχής, έλλειψη προσωπικού. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις έχουν τις δικές τους προτεραιότητες στις κατεδαφίσεις. Εμείς από την πλευρά μας πιέζουμε συνεχώς, μέχρι να γίνει καθαίρεση των αυθαιρεσιών».

Το ζήτημα, πάντως, στην Κρήτη παραμένει ιδιαίτερα σημαντικό. Σύμφωνα με στοιχεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης:

• Οσον αφορά τα αυθαίρετα σε δάση και αιγιαλούς, εκκρεμεί η κατεδάφιση 138 αυθαιρέτων στο Λασίθι, 84 στο Ηράκλειο, 80 στα Χανιά και 14 στο Ρέθυμνο. Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν περίπου 40 κατεδαφίσεις αυθαιρέτων με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο.

• Οσον αφορά τις πολεοδομικές αυθαιρεσίες, εκκρεμεί η κατεδάφιση 85 αυθαιρέτων στα Χανιά, 61 στο Ρέθυμνο, 58 στο Ηράκλειο και 2 στο Λασίθι. Δεν έχει γίνει κατεδάφιση από το 2015. Πρόσφατα, μέσω της δημιουργίας μητρώου με τις ενδιαφερόμενες εργοληπτικές επιχειρήσεις, υπάρχει η ελπίδα ότι οι κατεδαφίσεις θα ξεκινήσουν και πάλι.

Σε πολλές περιπτώσεις, βέβαια, η αδυναμία των διοικήσεων να κατεδαφίσουν κρύβει… την απροθυμία των υπηρεσιακών ή των πολιτικών τους προϊσταμένων. Στην Κρήτη χαρακτηριστικότερη όλων είναι κατεδάφιση αυθαιρέτων ξενοδοχειακής επιχείρησης που σταμάτησε τον Μάρτιο 2013 με παρέμβαση της τότε υπουργού Τουρισμού, με τη δικαιολογία ότι… θα έβλαπτε την τουριστική εικόνα της Κρήτης.