Υποδομές: Το χάος με έργα, διαγωνισμούς και νομοθετήματα που παρέδωσε ο Σπίρτζης
Εκτός ελέγχου η κατάσταση σε διαγωνισμούς δισεκατομμυρίων ευρώ, με σοβαρό κίνδυνο απώλειας κοινοτικών κονδυλίων και νομοσχέδια που είναι ανεφάρμοστα. Τρέχει και δεν φτάνει η νέα ηγεσία του υπουργείου Υποδομών - του Σωτήρη Κάππα
Εδώ και δέκα μήνες οι επιβάτες του μετρό πληροφορούνται ότι «λόγω τεχνικών εργασιών» έχει διακοπεί η κυκλοφορία του τραμ στο τμήμα Σύνταγμα – Κασομούλη. Τεχνικές εργασίες φυσικά και δεν πραγματοποιούνται! Τον περασμένο Οκτώβριο ο πρώην υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης και η περιφερειάρχης Ρένα Δούρου μας ενημέρωσαν, σε συνέντευξη Τύπου, ότι η κυκλοφορία διακόπτεται λόγω προβλημάτων στην υπόγεια κοίτη του Ιλισσού. Από τότε, ουδείς γνωρίζει ούτε πόσο θα κοστίσουν τα έργα αποκατάστασης, ούτε πότε θα ξεκινήσουν, ούτε πότε θα ολοκληρωθούν. Το ίδιο μονότονο μήνυμα περί «τεχνικών εργασιών» μεταδίδεται καθημερινά στο μετρό.
Λίγα χιλιόμετρα από το σημείο όπου πραγματοποιήθηκε στις 24 Απριλίου από τον κ. Σπίρτζη η «θεμελίωση» των έργων στον οδικό άξονα Πάτρα – Πύργος και συγκεκριμένα στο τμήμα Σαγαίικα – Βάρδα (το πέμπτο από τα οκτώ τμήματα στα οποία τεμάχισε το έργο ο πρώην υπουργός) εντοπίστηκαν 50.000 τόνοι σκουπιδιών! Δηλαδή οι υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών δεν είχαν καταλάβει ότι για να γίνει το έργο πρέπει να καθαριστεί μια ολόκληρη χωματερή. Τώρα ο ανάδοχος απαιτεί περισσότερα από δύο εκατομμύρια ευρώ για να μεταφέρει τα σκουπίδια και είναι άγνωστο πότε θα καθαριστεί η έκταση ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του δρόμου.
Αν προστεθεί το σοβαρό πρόβλημα με τον όμιλο Καλογρίτσα, τον οποίο επέβαλε ο τέως υπουργός σε δύο από τις οκτώ εργολαβίες του Πάτρα – Πύργος, ενώ βρίσκεται προ της πλήρους κατάρρευσης, η κατάσταση με το κρίσιμο έργο είναι εκρηκτική. Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Αχ. Καραμανλής είπε πρόσφατα στην Βουλή, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων, ότι αναζητείται λύση γιατί όχι μόνο δεν θα γίνει το έργο, αλλά κινδυνεύουμε με απώλεια κοινοτικών κονδυλίων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Λόγω Καλογρίτσα, σκουπιδιών και πρόχειρου σχεδιασμού, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα να μην τελειώσουν τα έργα μέχρι το τέλος του 2023 που είναι και η τελευταία προθεσμία ώστε να μη χαθούν τα κονδύλια. Στο υπουργείο αναζητούν λύσεις, χωρίς προς το παρόν να έχουν καταλήξει πώς θα σωθεί το έργο. Θεωρείται, όμως, σφόδρα πιθανή η ακύρωση των οκτώ διαγωνισμών που είχε προκηρύξει ο κ. Σπίρτζης – και ας υπάρχουν ανάδοχοι στους πέντε από αυτούς.
Η κατάσταση με το τραμ και η χωματερή που εξαφανίστηκε προκειμένου να εμφανιστεί μετεκλογικά στο Πάτρα-Πύργος είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για το χάος που επικρατεί στα δημόσια έργα. Οι εκπρόσωποι των τεχνικών εταιρειών υποστηρίζουν ότι ελάχιστα έργα προχώρησαν στα σχεδόν πέντε χρόνια των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ακόμα λιγότερα «ωρίμασαν» τεχνικά -πραγματοποιήθηκαν δηλαδή οι απαραίτητες μελέτες- προκειμένου να προκηρυχθούν άμεσα.
Αντίθετα, όπως συνέβη με τον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), ο κ. Σπίρτζης επέλεξε να δημοπρατεί έργα δισεκατομμυρίων με βάση «ζωγραφιές», κάποια «σκίτσα» όπως είπε στη Βουλή ο κ. Καραμανλής. Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υποδομών προκήρυξε δύο διαγωνισμούς για αντίστοιχα τμήματα του ΒΟΑΚ, με βάση σύμβαση παραχώρησης και ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), χωρίς να υπάρχουν μελέτες από πού ακριβώς θα περάσει ο οδικός άξονας! Πρόκειται για δύο έργα, συνολικού ύψους γύρω στα 1,6 δισ. ευρώ που, όπως είναι φυσικό, οδεύουν προς ακύρωση.
Οι δύο διαγωνισμοί για τον ΒΟΑΚ προκηρύχθηκαν με μία μέθοδο που εφάρμοσε κατά κόρον ο κ. Σπίρτζης καθώς του επέτρεπε να πανηγυρίζει για την προκήρυξη έργων, χωρίς να δίνει λογαριασμό για το πότε θα ανατεθούν. Πρόκειται για τη μέθοδο του «ανταγωνιστικού διαλόγου» με βάση την οποία το έργο προκηρύσσεται όπως -όπως και οι υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών συντάσσουν στην πορεία τις οριστικές μελέτες, μαζί με τους υποψηφίους αναδόχους.
Το ίδιο μοντέλο, του «ανταγωνιστικού διαλόγου» επέλεξε τέσσερις ημέρες πριν από τις εκλογές ο πρώην υπουργός Υποδομών για να προκηρύξει ένα ακόμα μεγάλο έργο, χωρίς μελέτες. Πρόκειται για τον οδικό άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και κόστος 312,23 εκατ. ευρώ. Οι εκπρόσωποι των κατασκευαστικών ομίλων θεωρούν πως και αυτός ο διαγωνισμός θα έχει την τύχη ενός άλλου κρίσιμου διαγωνισμού που είναι «σε εξέλιξη» εδώ και πέντε χρόνια! Του διαγωνισμού για την υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας – Περάματος που ξεκίνησε, επίσης, με «ανταγωνιστικό διάλογο». Σήμερα είναι άγνωστο πότε θα τελειώσει!
Στους διαγωνισμούς και τα έργα που βρίσκονται στον αέρα πρέπει να προστεθεί και το χάος που δημιούργησε ο πρώην υπουργός Υποδομών με σειρά νομοθετημάτων, όπως με το νέο σύστημα έκδοσης αδειών οδήγησης. Πρόκειται για νομοθετήματα που, είτε αποδείχθηκε στην πράξη ότι είναι ανεφάρμοστα, είτε ψηφίστηκαν χωρίς ποτέ να προχωρήσει η εφαρμογή όσων προβλέπουν.
Στο υπουργείο Υποδομών έχουν ήδη αρχίσει τις συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να διαχειριστούν τη δυσάρεστη κατάσταση που κληρονόμησαν σε έργα και θεσμικές παρεμβάσεις. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπάρξουν και οι πρώτες πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα στην Αττική Οδό, καθώς αναζητείται συμβιβασμός για το θέμα της αύξησης διοδίων.