Φοίβος Τσαραβόπουλος: “H Ελλάδα μπορεί γίνει κορυφαίος πεζοπορικός προορισμός”

Σε μία εποχή που η απόλαυση του ταξιδιού εξαρτάται από την αυθεντικότητα της εμπειρίας και την μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος, τα μονοπάτια ανοίγουν νέους δρόμους για επένδυση στο τουριστικό προϊόν. Και τα παραδοσιακά μονοπάτια της Ελλάδας μπορούν όχι απλά να γίνουν πόλος έλξης τουριστών, αλλά να ανεβάσουν την χώρα στο top 10 των παγκόσμιων πεζοπορικών προορισμών.
Κι αυτή την συναρπαστική πορεία στην κορυφή έχει θέσει ως στόχο ο Φοίβος Τσαραβόπουλος που έχει περπατήσει χιλιόμετρα αχαρτογράφητες διαδρομές, συνιδρυτής της “Paths of Greece”, μίας Κοιν.Σ.Επ. -αναπτύσσει και προβάλλει δίκτυα πεζοπορικών μονοπατιών σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία- και ταμίας του Διεθνούς Δικτύου Μονοπατιών (World Trails Network).
Η “Paths of Greece” έχει ανοίξει μέχρι στιγμής 1000 χλμ μονοπατιών στην ηπειρωτική και νησιωτική χώρα και συνεχίζει.
“Θα συνεχίσω μέχρι να φτάσει η Ελλάδα με τα μονοπάτια στην κορυφή, στην ανάπτυξη, στο top 10 των παγκόσμιων προορισμών. Και τότε απλά θα περπατάω πια στα μονοπάτια”, λέει στο tourismtoday.
Ο ίδιος μου συστήθηκε στα εγκαίνια του Apollo Trails -στην πιο πρόσφατη δουλειά του στην Αμπελιώνα Μεσσηνίας- ως “κυνηγός μονοπατιών με την διαφορά ότι όταν τα βρω και τα πιάσω τα επαναφέρω στην ζωή και δεν τα σκοτώνω”.

Tourismtoday: Πεζοπορικός τουρισμός, σε ποιο σημείο βρισκόμαστε στην Ελλάδα;
“Σε μία φάση ανακάλυψης του πεζοπορικού τουρισμού όσον αφορά και τον εισερχόμενο και τον εσωτερικό. Περισσότεροι από 60.000 ξένοι περιπατητές επισκέπτονται ετησίως την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, για πεζοπορία.
Οι ξένοι πάνε μεμονωμένα και οι Έλληνες συνήθως με συλλόγους σε ορειβατικά μονοπάτια. Αυτή η άγνωστη πλευρά της Ελλάδας, γοητεύει αυτούς τους ξένους που έρχονται για πεζοπορία. Οι περισσότεροι είναι επαναλαμβανόμενοι τουρίστες που έρχονται και αφήνουν θετικά σχόλια στο διαδίκτυο.
Είναι οι καλύτεροι διαφημιστές της χώρας μας και επιστρέφουν πάντα με τους φίλους τους. Δεν είναι και λίγο αυτό, αλλά θέλουμε δουλειά ακόμα.”

Tourismtoday: Ποιο είναι το προφίλ του τουρίστα πεζοπορίας από το εξωτερικό; Είναι πιο μυημένοι από τους Έλληνες;
“Γάλλοι, Γερμανοί, Άγγλοι είναι οι πιο μυημένοι. Οι πεζοπόροι τουρίστες από το εξωτερικό πρώτα ανακαλύπτουν τα μονοπάτια της χώρας τους και μετά ταξιδεύουν στο εξωτερικό για πεζοπορικό τουρισμό.
Στην πλειοψηφία τους οι λάτρεις του πεζοπορικού τουρισμού είναι συνταξιούχοι στην πλειοψηφία τους, οι οποίοι έχουν χρόνο και χρήμα.
Aναζητούν μία μοναδικής αίσθησης ήπια περιπέτεια σε απάτητες διαδρομές. Είναι ευαισθητοποιημένοι απέναντι στο περιβάλλον για αυτό και επιλέγουν δραστηριότητες όπως η πεζοπορία. Αναζητούν την ποιότητα και την εμπειρία τόσο στην δραστηριότητα όσο και στην διαμονή στον προορισμό.
Οι Έλληνες τώρα ξεκινάνε και ανακαλύπτουν την πεζοπορία. Δείχνοντας μία τάση για δραστηριότητες με την αδρεναλίνη στα ύψη, αρχίζουν με την ποδηλασία βουνού και στο τέλος καταλήγουν στην πεζοπορία. Πεζοπορία μπορούν να κάνουν όλοι, ανάλογα με το τερέν που θα επιλέξουν.
Στην Ελλάδα μιλάμε για κυρίως παλιά μονοπάτια τα οποία όταν ήταν σε χρήση τα χρησιμοποιούσαν κάτοικοι και είναι φτιαγμένα για να τα περπατάει κάνεις εύκολα Δεν έχουν τεχνικές δυσκολίες άρα είναι για τον καθένα.”

Tourismtoday: Ποιες είναι οι αγορές που μπορούμε να προσελκύσουμε για πεζοπορικό τουρισμό;
“Ολλανδία και Βέλγιο από Ευρώπη καθώς και από άλλες αγορές όπως Κίνα, Ιαπωνία και Κορέα. Οι τρεις αυτές τελευταίες αγορές ανακάλυψαν πρόσφατα την πεζοπορία και η Ελλάδα μπορεί να πάρει κομμάτι από την πίτα του εισερχόμενου τουρισμού για αυτή την δραστηριότητα.
Η αλήθεια είναι ότι στο εξωτερικό δεν γνωρίζουν την Ελλάδα και ως πεζοπορικό προορισμό. Και πρέπει να δώσουμε βάρος στην προώθηση.
Τα δικά μας Ελληνικά μονοπάτια έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Συνδυάζουν και τον πολιτισμό. Άρα αυτό είναι το μεγάλο μας χαρτί για την προβολή τους. Έχουμε πεζοπορικές διαδρομές σε παλιά μονοπάτια, ανάμεσα σε αρχαίους ναούς, σε ξωκλήσια, νερόμυλους και σε εκπληκτικά τοπία, οροπέδια, αλπικές λίμνες, καταρράκτες, μονοπάτια σε παραλίες για μία βουτιά, σε έρημο με αμμοθίνες στην Λήμνο, στα Κύθηρα με μεσογειακή βλάστηση”.

Tourismtoday: Γιατί είναι επένδυση σε έναν προορισμό τα μονοπάτια;
“Διότι έχει χαμηλό κόστος υλοποίησης. Η υποδομή είναι εκεί και κοιμάται. Το μόνο που κάνουμε είναι καθαρισμός και φροντίδα, ενώ αποφέρουν οικονομικά οφέλη με την επιμήκυνση της περιόδου και φέρνουν στον προορισμό ποιοτικούς τουρίστες.
Αν μιλάμε για αειφορία στον τουρισμό, τα μονοπάτια προσφέρουν περιβαλλοντική προστασία και δίνουν στον ταξιδιώτη ένα εκπληκτικό πεδίο φυσικής άσκησης. Δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και έχουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο. Βοηθούν τις τοπικές κοινωνίες και τους κατοίκους όχι μόνο ενισχύοντας τους οικονομικά αλλά και να ανακαλύψουν το πολιτισμό των παππούδων τους.
Στηρίζουμε τοπικές κοινωνίες ώστε να δημιουργηθούν ομάδες διαχείρισης των μονοπατιών και ουσιαστικά όταν τα καταφέρνουν δεν πηγαίνουμε πια εμείς. Έχουμε απλά δίπλα τους έναν συμβουλευτικό ρόλο.
Μέχρι στιγμής τα μονοπάτια είχαν τεράστια απήχηση από τους κατοίκους των προορισμών που έχουν καταλάβει ότι θέλουμε να συνεργαστούμε μαζί τους και έχουν γίνει μέρος της προσπάθειας. Κι αυτό είναι σημαντικό για εμάς γιατί δεν μπορούμε χωρίς την ενεργή εμπλοκή τους να κάνουμε έργα σε περιοχές.
Θέλοντας να ενισχύσουμε και τον ιδιωτικό τομέα και ιδιαίτερα ξενοδοχεία και ξενώνες σε περιοχές που έχουμε ανοίξει μονοπάτια δημιουργήσαμε την εφαρμογή του Προτύπου Πιστοποίησης “Hikers’ Friendly Hotels”.
Πιστοποιήσαμε καταλύματα που έχουν αναβαθμισμένες υπηρεσίες και υποδομές για πεζοπόρους.
Και ένα μέρος από τα έσοδα της πιστοποίησης επιστρέφεται στον εκάστοτε προορισμό ως δράση συντήρησης ή προβολής των μονοπατιών του, στο πλαίσιο ανάπτυξης της Ελλάδας ως κορυφαίο πεζοπορικό προορισμό”.

Tourismtoday: Μπορεί η Ελλάδα να μπει στην κορυφή;
“Ναι μπορεί, και αυτός είναι ο στόχος. Ως ταμίας του Διεθνούς Δικτύου Μονοπατιών και με μεγάλη εμπειρία από συνέδρια και επαφές, σας λέω με βεβαιότητα ότι το μεγάλο πλεονέκτημα που προανέφερα ότι τα μονοπάτια μας είναι εμποτισμένα με τον ελληνικό πολιτισμό, σε συνδυασμό με το ανθρώπινο μέγεθος των βουνών μας που είναι προσιτά, ναι μπορούν να μας βάλουν στην κορυφή.
Ο στόχος είναι να φέρουμε την Ελλάδα στο παγκόσμιο top 10 των πεζοπορικών προορισμών.
Κι αυτό το λέμε για συγκεκριμένους λόγους. Κατά αρχή έχουμε αμέτρητα χιλιόμετρα υπέροχων παλιών μονοπατιών με μεγάλη ποικιλία φυσικού τοπίου, ιστορία, πολιτισμό και το κλίμα μας ιδανικό για να περπατάς σχεδόν όλο τον χρόνο”.

Tourismtoday: Ποια είναι τα συνήθη προβλήματα που αντιμετωπίζετε όσον αφορά στην κατάσταση των μονοπατιών αλλά και με τις υπηρεσίες;
“Το θέμα είναι να μπορέσεις να τα βρεις τα μονοπάτια, γιατί αρκετά είναι κλειστά από βλάστηση και θέλουν μικρές τεχνικές παρεμβάσεις. Είναι δύσκολο να τα εντοπίσεις αν δεν υπάρχει η πληροφορία από τους παλιούς κατοίκους.
Οι κάτοικοι και η στήριξη τους παίζουν τεράστιο ρόλο στο να βρούμε τα παλιά μονοπάτια. Χωρίς αυτούς δύσκολα προχωράμε δεν μπορούμε να προχωρήσουμε.
Η γραφειοκρατία για να φτιάξεις μονοπάτι αρκετά επίπονη και διέπεται από κανονισμούς που προστατεύουν τα μονοπάτια και αυτό είναι το σωστό αν θέλετε όσο κι αν δυσκολεύει την δουλειά μας.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι υπηρεσίες δεν αντιλαμβάνονται την τουριστική διάσταση και το βλέπουν σαν ένα δασοτεχνικό έργο Ένα δασαρχείο δεν καταλαβαίνει τι διαφορά έχει μία διαδρομή που ενώνει δύο σημεία σε σχέση με μια διαδρομή που θα ενώσει τα δυο σημεία αυτά με ευχάριστο τρόπο και θα είναι κυκλική. Η κυκλική λαμβάνει υπ όψιν τις απαιτήσεις του σύγχρονου πεζοπόρου.
Τα μονοπάτια θα πρέπει να τα διαχειρίζονται από κοινού τα Υπουργεία Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Τουρισμού”.

Tourismtoday: Ποια περιοχή στην Ελλάδα έγινε προορισμός μονοπατιών;
“Η Σίφνος και είναι τρομερό αυτό που έγινε. Το Sifnos Trails διακρίθηκε από το Βρετανικό “The Guardian” ως ο νούμερο ένα πεζοπορικός προορισμός στην Μεσόγειο και από τους Times ως η πρώτη πεζοπορική εκδρομή.
Το 2017 το Sifnos Trails απέσπασε το Αργυρό Μετάλλιο στα Travel Awards στην κατηγορία “Αειφορία και Τουρισμός”, ενώ στο Tripadvisor έχει “5 στα 5” πιστοποιητικό διάκρισης.
Στην Σίφνο, μας έδωσε “λευκό χαρτί “ο δήμος και οργανώσαμε όπως πιστεύαμε το δίκτυο με βάση την διεθνή εμπειρία μας και το προβάλαμε αντίστοιχα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Σίφνος αυξάνει το ρεύμα του πεζοπορικού τουρισμού της κάτι που της δίνει ζωή και ενισχύει την τουριστική της κίνηση εκτός της καλοκαιρινής περιόδου.
Είναι κοινώς αποδεκτό σε τουριστικούς επιχειρηματίες και κατοίκους του νησιού ότι το Sifnos Trails είναι ένα συν στο νησί και έχουν αναδιομορφώσει την ταυτότητα του”.