Απολυμαντικό χεριών ή νερό και σαπούνι; Τι μας προστατεύει καλύτερα από τον κορονοϊό

Εάν έχετε πάει σούπερ μάρκετ τις τελευταίες μέρες (που μάλλον έχετε πάει) θα έχετε διαπιστώσει πως σε αρκετά υπάρχουν ελλείψεις σε απολυμαντικά χεριών. Αιτία, ο φόβος για την εξάπλωση του κορονοϊού η μετάδοση του οποίου συνδέεται άρρηκτα και με την προσωπική υγιεινή. Εξ ου και οι διαρκείς συστάσεις των ειδικών για σχολαστικό και συχνό πλύσιμο/καθαρισμό των χεριών.

Εάν δεν έχετε δημιουργήσει ήδη ένα stock και αναζητάτε από το ένα σούπερ μάρκετ σε φαρμακείο και από φαρμακείο σε σούπερ μάρκετ το μαγικό μπουκαλάκι και δεν το βρίσκετε, δεν υπάρχει λόγος να πανικοβάλλεστε.

Και για να ηρεμήσετε ας δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για τη χρήση των απολυμαντικών χεριών και για το πλύσιμο των χεριών.

Επιζήσαμε και χωρίς τα απολυμαντικά χεριών

Τα απολυμαντικά χεριών υπάρχουν από το 1966 όταν μια φοιτήτρια της νοσηλευτικής, η Λούπε Χερνάντεζ που ζούσε στην Καλιφόρνια πατεντάρισε το πρώτο απολυμαντικό χεριών διαπιστώνοντας πως η υψηλή συγκέντρωση οινοπνεύματος στα δημοφιλή πλέον τζελ είναι το κλειδί για να απομακρύνουμε από τα χέρια μας κάποιους ιούς και βακτήρια όταν δεν υπάρχει δυνατότητα να τα πλύνομε με νερό και σαπούνι. Τα σκευάσματα αυτά όμως έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή το 2009 με το ξέσπασμα του Η1Ν1 οπότε το τζελ έπαψε να χρησιμοποιείται κυρίως σε νοσοκομεία, κλινικές κλπ και βρήκε το δρόμο του για τα καταστήματα λιανικής πώλησης.

Έκτοτε το marketing έκανε (για μία ακόμη φορά) θαύματα και για πολλούς το απολυμαντικό χεριών έγινε απαραίτητο.

Προσοχή τι αγοράζουμε

Για να είναι αποδοτικά και να σκοτώνουν τους περισσότερους ιούς, τα απολυμαντικά χεριών θα πρέπει να έχουν υψηλή συγκέντρωση οινοπνεύματος που προσδιορίζεται στο 60%. Τα περισσότερα στις μέρες έχουν 60% με 90% αλλά την περίοδο που διανύουμε (επειδή πολλά έχουμε δει) καλό θα ήταν να ελέγχουμε την ετικέτα με τα συστατικά πριν την αγορά. Επίσης για όσους έχουν πολύ ευαίσθητο δέρμα υπάρχουν και προϊόντα που δεν περιέχουν οινόπνευμα– που προκαλεί ξηροδερμία και σκάσιμο των χεριών ή σε κάποιους ακόμη και πληγές (κάτι που δεν είναι επιθυμητό όταν υπάρχει ο κίνδυνος τον κορονοϊού και άλλων ιών και βακτηρίων γενικώς).

Όπως εξηγεί η Σάλι Μπλούμφιλντ, καθηγήτρια στην Σχολή του Λονδίνου και ειδική για θέματα υγιεινής, οι ιοί είναι πολύ πιο ανθεκτικοί στα απολυμαντικά από ότι τα βακτήρια. Ευτυχώς οι κονονοϊοί, όπως και ο τελευταίος που ανακάλυψαν οι επιστήμονες Covid – 19, εξαιτίας της δομής του καταστρέφεται με την υψηλή συγκέντρωση οινοπνεύματος και η απειλή εξαλείφεται.

Αυτό επίσης όμως σημαίνει πως διάφορες εναλλακτικές συνταγές για να φτιάξετε μόνοι σας το δικό σας απολυμαντικό χεριών, όσο και εάν υποθέσουμε πως μπορεί να καταπολεμήσει τα βακτήρια, δεν είναι κάτι που η ειδικός θα συνιστούσε για τη περίπτωση του κορονοϊού τονίζοντας πως μια τέτοια επιλογή μπορεί να είναι ακόμη και «επικίνδυνη». Γιατί οι ακριβείς δοσολογίες είναι δύσκολες να τις πετύχει κανείς αν και μπορεί το αυτοσχέδιο σκεύασμα να σκοτώνει τα βακτήρια ίσως να μην σκοτώνει τον ιό, παρά το τι μπορεί εσείς να πιστεύετε.

Η σωστή χρήση απολυμαντικών χεριών

Τα καλά νέα για όσους δεν έχετε ήδη προμηθευτεί (κατά την άποψή σας) αρκετά μπουκαλάκια είναι πως η σωστή χρήση των απολυμαντικών χεριών δεν προβλέπει και την χρήση μεγάλων ποσοτήτων. Όπως εξηγεί η Λίσα Άκερλι, ειδικός σε θέματα υγείας και περιβάλλοντος, ένα μικρό μπουκαλάκι μπορεί να μας καλύψει για μεγάλο χρονικό διάστημα αφού χρειάζεται μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα ενώ η χρήση μεγάλων ποσοτήτων, όπως προειδοποιούν εκπρόσωποι εταιρειών μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς και να κάνει το δέρμα πολύ ευαίσθητο, να το στεγνώσει και να απομακρύνει τα φυσικά έλαιά του. Ένα κατεστραμμένο δέρμα είναι πιο ευαίσθητο σε λοιμώξεις. Γι αυτό απαιτείται μέτρο και σύνεση και να μην ξεχνάμε την εναλλακτική του πλυσίματος των χεριών με νερό και σαπούνι.

Πότε χρησιμοποιούμε απολυμαντικό και πότε πλένουμε τα χέρια μας

Ο Covid – 19 είναι ένας ιός που οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα. Συνεπώς είναι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουν για τον τρόπο με το οποίο συμπεριφέρεται. Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε είναι πως μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων που απελευθερώνουμε όταν βήχουμε, φταρνιζόμαστε κλπ.

Η συμβουλή της Μπλούμφιλντ λοιπόν είναι να επιλέγετε το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι όταν είστε σε «ασφαλείς χώρους» όπως το σπίτι μας, το γραφείο κλπ και να επιλέγετε τη χρήση του απολυμαντικού χεριών όταν το πλύσιμο δεν είναι εφικτό.

Ο ιός χρειάζεται έναν ξενιστή, ζωντανά κύτταρα δηλαδή, για να αναπαραχθεί άρα δεν πρέπει να τρίβετε τα μάτια σας, να βάζετε τα δάχτυλά σας στο στόμα ή να αγγίζετε ανοιχτές πληγές εάν τα χέρια σας δεν είναι καθαρά. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Η υπεροχή του νερού και του σαπουνιού

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2019 της Αμερικανική Εταιρεία Μικροβιολογίας, η χρήση τρεχούμενου νερού και σαπουνιού για τον σωστό καθαρισμό των χεριών είναι πιο αποτελεσματική από μια δόση απολυμαντικού τζέλ που οι χρήστες δεν τρίβουν αρκετά στα χέρια.

Το σαπούνι έχει ήπιες αντιβακτηρηδιακές ιδιότητες, αλλά δεν σκοτώνει τους ιούς. Αφαιρεί όμως τη βρωμιά. Γι αυτό βρέξτε τα χέρια σας με νερό, χρησιμοποιείστε σαπούνι και τρίψτε καλά και από τις δύο πλευρές, ανάμεσα στα δάχτυλα και καθαρίστε κάτω από τα νύχια. Ξεπλύνετε καλά κάτω από τρεχούμενο νερό για 20 δευτερόλεπτα και να θυμάστε πως την διαφορά την κάνει το ξέπλυμα αφού έτσι απομακρύνονται οι ιοί. 

Και μετά;

Σκουπίστε καλά τα χέρια σας με μια πετσέτα μιας χρήσεως και στη συνέχεια χρησιμοποιήστε την πετσέτα για να κλείσετε τη βρύση και πετάξτε την. 

Επίσης να θυμάστε πως, σύμφωνα και με σχετική μελέτη του 20112 την Κλινικής Mayo, σε ό,τι αφορά την υγιεινή οι χάρτινες πετσέτες είναι καλύτερες από τους στεγνωτήρες χεριών επειδή οι πρώτες στεγνώνουν τα χέρια πιο γρήγορα και πιο καλά ενώ οι μολύνσεις αναπτύσσονται περισσότερο με υγρά χέρια από ότι με στεγνά.