Ετσι θα διοικηθούν οι δήμοι: Τι αλλάζει στις εξουσίες Δημάρχων και Περιφερειαρχών

Στη δημοσιότητα δόθηκε το βράδυ της Τρίτης το τρίτο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης, αυτό για την κυβερνησιμότητα των Δήμων και των Περιφερειών, το πανεπιστημιακό άσυλο και τη λεγόμενη ψηφιακή σύνταξη.

Το σχέδιο νόμου που φέρει την υπογραφή του υπουργού Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκου έρχεται να λύσει το πρόβλημα που κληροδότησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στη χώρα, καθώς λόγω της απλής αναλογικής στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, πολλοί εκλεγμένοι δήμαρχοι δεν έχουν την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο –πιο χαρακτηριστική η περίπτωση του Κωνσταντίνου Ζέρβα που καλείται να διοικήσει τη Θεσσαλονίκη με μόλις επτά δημοτικούς συμβούλους να προέρχονται από την παράταξή του.

Το νομοσχέδιο ανέβηκε για δημόσια διαβούλευση στο opengov.gr και εντός της εβδομάδας αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή με στόχο να ψηφιστεί την ερχόμενη εβδομάδα.

Οι κυριότερες διατάξεις του:

Ορίζεται ότι δύο ή περισσότερες δημοτικές ή περιφερειακές παρατάξεις μπορούν να συμπράξουν, εφόσον μια από αυτές είναι η παράταξη με την οποία έχει εκλεγεί ο Δήμαρχος ή ο Περιφερειάρχης

– Στα πλαίσια ενίσχυσης της κυβερνησιμότητας, αλλά και της χάραξης και υλοποίησης της πολιτικής για την οποία εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, ορίζεται ότι η πλειοψηφία των μελών της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής προέρχεται από το συνδυασμό με τον οποίο εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης και εισάγεται νέα αναλογική διαδικασία εκλογής των μελών.

– Εκτιμάται δε, ότι η νέα διαδικασία εκλογής είναι η πλέον ευέλικτη και αποτυπώνει στον βέλτιστο βαθμό τη λαϊκή ετυμηγορία. Ειδικά για τον α’ βαθμό 3 της τοπικής αυτοδιοίκησης καταργείται το ασυμβίβαστο της θέσης του προέδρου με την ιδιότητα του μέλος στις επιτροπές αυτές.

– Μεταφέρονται μία σειρά από αρμοδιότητες στην οικονομική επιτροπή προς την άμεση λήψη αποφάσεων, αλλά και την αποσυμφόρηση των συνεδριάσεων των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων από ήσσονος σημασίας θέματα, χωρίς ωστόσο να αποψιλώνονται τα οικεία συμβούλια. Η μεταφορά κρίνεται σκόπιμη γιατί συμβάλλει αποφασιστικά στην εύρυθμη λειτουργία των δήμων και των περιφερειών, στην ταχύτητα λήψης αποφάσεων και εξασφαλίζει παράλληλα πως τα συμβούλια θα ασχολούνται με θέματα μείζονος σημασίας για τη διοίκηση των δήμων και των περιφερειών. Επιπλέον, ορίζεται η οικονομική επιτροπή μπορεί να παραπέμπει συγκεκριμένο θέμα της αρμοδιότητας της στο δημοτικό συμβούλιο για τη λήψη απόφασης, εφόσον κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την ιδιαίτερη σοβαρότητα του.»

– Επαναφέρονται οι προηγούμενες διατάξεις για την εκλογή νέου δημάρχου και περιφερειάρχη στην περίπτωση που η θέση κενωθεί για οποιονδήποτε λόγο και ορίζεται ότι ο νέος δήμαρχος ή περιφερειάρχης προέρχεται από τον επιτυχώντα συνδυασμό. Η διάταξη αυτή αποκαθιστά την τοπική λαϊκή βούληση, η οποία απεφάνθη πως ο συνδυασμός με τον οποίο εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, είναι ο κατάλληλος να κυβερνήσει το δήμο ή την περιφέρεια, αντίστοιχα.

– Ορίζεται ότι οι αντιπεριφερειάρχες προέρχονται από το συνδυασμό με τον οποίο εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης. Σκοπείται κατ’ αυτόν τον τρόπο, αφενός η εφαρμογή της πολιτικής και του προγράμματος για το οποίο εξελέγη ο περιφερειάρχης και αφετέρου ενισχύεται η σύμπραξη λοιπών παρατάξεων με την παράταξη του περιφερειάρχη.

Εισάγονται ρυθμίσεις για τη συγκρότηση των διοικητικών συμβουλίων των νομικών προσώπων των δήμων και των περιφερειών, συμπεριλαμβανομένων των ΔΕΥΑ, ώστε να επιτυγχάνεται ότι σε κάθε περίπτωση ότι η πλειοψηφία προέρχεται από τον συνδυασμό με τον οποίο εξελέγη ο δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, ώστε να μπορεί να διοικηθεί το νομικό πρόσωπο και να λαμβάνονται αποφάσεις, οι οποίες απηχούν τη λαϊκή εντολή.

Επίσης ρυθμίζονται θέματα διοίκησης των διαδημοτικών κοινωφελών επιχειρήσεων στους δήμους που συστάθηκαν με τον ν. 4600/2019. Ειδικότερα, με το άρθρο 156 παρ.1 του ν.4600/2019 προβλέπεται για πρώτη φορά η λειτουργία κοινωφελούς επιχείρησης με «διαδημοτικό» χαρακτήρα για τους συνιστώμενους δήμους. Ανάλογο παράδειγμα υφιστάμενων διαδημοτικών επιχειρήσεων είναι οι ΔΕΥΑ. Έτσι, οι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 156 του ν.4600/2019 αναφορικά με τον ορισμό του διοικητικού συμβουλίου της διαδημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης, προσιδιάζουν μεν στις αντίστοιχες του άρθρου 3 παρ.2 του ν.1069/1980, όπως ισχύει, για τις διαδημοτικές ΔΕΥΑ, όμως παρουσιάζουν κενά ή ασάφειες πράγμα που δυσχεραίνει την εφαρμογή τους.

---

Για το άρθρο που αφορά το Ασυλο αναφέρεται:

«Το άρθρο 3 του ν. 4485/2017 αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 3 Ακαδημαϊκές ελευθερίες – Αναβάθμιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος

1. Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.

2. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει.

3. Εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων.».

Υπενθυμίζεται ότι η ισχύουσα ρύθμιση με τον «νόμο Γαβρόγλου» είναι η παρακάτω:

«Ακαδημαϊκές Ελευθερίες

1. Στα Α.Ε.Ι. κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών, των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και στη διδασκαλία, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, την προστασία του δικαιώματος στη γνώση και τη μάθηση έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει.

2. Επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των Α.Ε.Ι. λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μετά από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα».

---

Παράλληλα επέρχοναι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα αλλά και στις αποφάσεις για το Ελληνικό.

Ειδικότερα για το Ελληνικό αναφέρεται:

Με την παρούσα διάταξη τροποποιείται το περιεχόμενο των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων που καθορίζουν ανά ζώνη ανάπτυξης ή τμήμα αυτής α) τις ειδικότερες κατηγορίες έργων και δραστηριοτήτων καθώς και τα συνοδά έργα εξωτερικής υποδομής, β) την οριοθέτηση όλων των κτιρίων και εγκαταστάσεων και τον τρόπο διαμόρφωσης των ελεύθερων χώρων και γ) των περιβαλλοντικών όρων των έργων και δραστηριοτήτων καθώς και των συνοδών έργων εξωτερικής υποδομής, όπου απαιτείται, στις περιπτώσεις όπου πρόκειται για την χωροθέτηση ή την τροποποίηση χωροθέτησης τουριστικών λιμενικών υποδομών. Κατά την έκδοση αποφάσεων με αυτό το περιεχόμενο συμπράττει και ο Υπουργός Τουρισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2160/93, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Οι τουριστικές λιμενικές υποδομές που δύνανται να χωροθετηθούν ή να τροποποιηθεί η εγκεκριμένη χωροθέτησή τους, υπόκεινται στις διατάξεις του άρθρου 31, παρ.1β, του ν.2160/93, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Με το από 1.3.2018 π.δ. (Α΄35) και ειδικότερα με το άρθρο 3 (Β2. Ζώνες ανάπτυξης: α. ΠΜ-Α1: «Γειτονιά Μαρίνας Αγίου Κοσμά» και β. ΠΜ- Α2: «Γειτονιά Ενυδρείου Αγίου Κοσμά») έχουν καθορισθεί χρήσεις, όροι και περιορισμοί δόμησης, ενώ έχει εγκριθεί η ΣΜΠΕ για το σύνολο του ΣΟΑ Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά. Οι προτεινόμενες ΚΥΑ με την παρούσα τροποποίηση του ν.4062/2012 αποτελούν το δεύτερο στάδιο της χωροθέτησης, σύμφωνα με την παρ. 1στ του άρθρου 31, του ν.2160/93 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Επίσης προβλέπεται μείωση επιτοκίου και για οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία από 5 σε 3%