Γνώμη – Ιστορικές στρεβλώσεις μειωμένου ΦΠΑ και «κοινωνικά μερίσματα-φιλοδώρημα» στους νησιώτες

Η ιστορία με το μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, καίτοι γνωστή στους περισσότερους και ειδικά στους πολιτικούς που την εισηγήθηκαν και την εφήρμοσαν,  εξακολουθεί να στοιχειώνει όσα νησιά έχασαν πρόσφατα τους μειωμένους συντελεστές, αλλά και όσα δεν τους είχαν ποτέ, καίτοι θα έπρεπε. Ας ξαναδούμε εν συντομία την ιστορία αυτής της τεράστιας φορολογικής στρέβλωσης, αλλά και μία επίσης τεράστια κοινωνική αδικία.

Οι, κατά 30% μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ επιβλήθηκαν διά νόμου το 1992, όταν το κράτος ήταν υποχρεωμένο να προχωρήσει σε φορολογική εναρμόνιση με την Ε.Ο.Κ. Τότε και μετά από μακρά περίοδο εξαιρέσεων στην επιβολή του ΦΚΕ (Φόρου Κύκλου Εργασιών) στα Δωδεκάνησα, αποφασίστηκε η γενίκευση του μέτρου σε όλα τα νησιά του Αιγαίου. Γιατί του Αιγαίου; Προφανώς γιατί τα Δωδεκάνησα που είχαν πριν από την εποχή αυτή το ειδικό καθεστώς βρίσκονται στο …Αιγαίο. Τόσο δίκαιο. Τόση φορολογική ισότητα!

Φυσικά στη συνέχεια «εφευρέθηκαν» διάφορες δικαιολογίες για την εξαίρεση για να θεμελιώσουν το …δικαίωμα. Διάφοροι λόγοι ακούστηκαν για την εξαίρεση αυτή, οι περισσότεροι εκ των υστέρων, πολλοί από τους οποίους ήταν σωστοί, όσον αφορά το αποτέλεσμα. Ασφαλώς ήταν φθηνότερα τα προϊόντα στα νησιά του Αιγαίου, αφού ο ΦΠΑ ήταν μειωμένος κατά 30% και, όσο αυξάνονταν οι συντελεστές του ΦΠΑ (ειδικά μετά την κρίση) τόσο η διαφορά τιμών γινόταν πλέον αισθητή, ειδικά στις μεταφορές, στα καύσιμα, στον τουρισμό, παντού. Οι λόγοι που αναφέραμε παραπάνω και προβάλλονταν κατά κόρον αφορούσαν τη νησιωτικότητα, την υστέρηση στην ανάπτυξη των νησιών, στην ανάγκη για τη διατήρηση του πληθυσμού τους και πολλοί άλλοι λόγοι υπαρκτοί ή εφευρέσεις των πολιτικών και των ίδιων των νησιωτών. Κατ’  αρχήν ας δεχθούμε ότι όλοι οι οικονομικοί λόγοι που είχαν προβληθεί ήταν σωστοί. Σε αυτή την περίπτωση το ίδιο δεν έπρεπε να ισχύει και για τα νησιά του Ιονίου, του Αργοσαρωνικού, ή τα Κύθηρα, για τα οποία γράφαμε από τότε εμείς; Άσχετα αν η ειδική μεταχείριση στο Αιγαίο ξεκίνησε από τα Δωδεκάνησα, οι μετέπειτα διαπιστώσεις και οι σοβαρές, όντως θετικές, οικονομικές συνέπειες στα νησιά του Αιγαίου, δεν έπρεπε να δώσουν και στους άλλους νησιώτες τα ίδια δικαιώματα, αφού δεν είχαν ασφαλώς καλλίτερη οικονομία η Ιθάκη, οι Παξοί, τα Κύθηρα ή η Αίγινα από τη Σαντορίνη, την Πάρο ή τη Μύκονο; Ξαναλέμε. Μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μέρος της νησιωτικής επικράτειας είναι φορολογική αδικία, στρέβλωση της οικονομίας και πολλά άλλα που θα έπρεπε να είχαν αποφευχθεί. Κανονικά δεν έπρεπε να θεσπισθούν ποτέ, αλλά εφ’  όσον θεσπίστηκαν έπρεπε να θεσπισθούν σε ΟΛΗ τη νησιωτική Ελλάδα, αφού παρόμοιες συνθήκες επικρατούν σε όλη την άγονη γραμμή πλην ίσως 2-3 περιπτώσεων, όπως Κρήτη, Εύβοια κλπ. Όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε και η προσωρινότητα του μέτρου του 1992 έφθασε να αντιμετωπισθεί με το μνημόνιο του 2016!

Και τώρα έρχεται πάλι το κράτος, προσπαθώντας να κατευνάσει την αντίδραση όσων είχαν το προνόμιο και το χάνουν, να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Θεσπίζει ένα φιλοδώρημα με τη μορφή μικρής ενίσχυσης σε όσους έχουν –υποτίθεται- περισσότερη ανάγκη νησιώτες του Αιγαίου, στο οποίο δίνει τη βαρύγδουπη ονομασία «ειδικό πρόσθετο κοινωνικό μέρισμα» ως αντιστάθμισμα των επιπτώσεων από τις αυξήσεις των συντελεστών του ΦΠΑ. Δεν θα υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες, αλλά θα επισημάνουμε τούτο μόνο. Πώς δίνουν αντιστάθμισμα μόνο σε αυτούς που έχασαν το μειωμένο συντελεστή και δεν δίνουν σε αυτούς τους νησιώτες που –εντελώς άδικα- δεν τον είχαν ποτέ, ήταν δηλαδή σε πολύ χειρότερη μοίρα οικονομικά από το 1992 μέχρι σήμερα; Δηλαδή με άλλα λόγια. Στο Αιγαίο αδικήθηκαν με την αύξηση των συντελεστών και όλοι οι άλλοι καλά να πάθουν τόσα χρόνια που ήταν πάντα αδικημένοι; Έχουν καλλίτερη οικονομική ευρωστία οι κάτοικοι των Αντικυθήρων και των Αντίπαξων από ότι οι δικαιούμενοι τώρα του «ειδικού πρόσθετου κοινωνικού μερίσματος» κάτοικοι των μικρών νησιών του Αιγαίου, τα νοικοκυριά των οποίων επιβαρύνθηκαν από την αύξηση του ΦΠΑ; Και γιατί όλοι αυτοί να πληρώνουν τα καύσιμα  π.χ. ακόμη και 20% πάνω εξ αιτίας και των φόρων στα μεταφορικά; Και καταλήγουμε. Ξεκάθαρα λέμε ότι, αν έπρεπε να λάβουν αυτοί οι άνθρωποι το επίδομα λόγω ελάχιστου ορίου διαβίωσης,  να το λάβουν. Γιατί όμως το ίδιο το κράτος κλείνει τα μάτια του σε μία ξεκάθαρη κοινωνική αδικία που έγινε μεν το μακρινό 1992, συνεχιζόταν όμως μέχρι πέρσι, επειδή οι πολιτικοί που νομοθετούσαν δεν είδαν καθαρά τα πράγματα και τότε και τώρα; Αν το ίδιο το κράτος οδηγεί τους πολίτες του σε αντιπαράθεση για μία κατάφορη αδικία τι να πούμε μετά για αυτό το κράτος μας; Θα πείτε. Μα αφού ελάχιστοι διαμαρτυρήθηκαν και τότε και τώρα, για την αδικία αυτή τι φωνάζετε και ανοίγετε νέες πληγές; Αλήθεια, γιατί και τώρα ακόμη ελάχιστοι νησιώτες όσων περιοχών πλήρωναν το επιπλέον 30% στο ΦΠΑ που δεν το πλήρωναν στο Αιγαίο, διαμαρτυρήθηκαν και μάλιστα, για να πούμε την αλήθεια, κανένας φορέας ή εκπρόσωπός τους δεν σήκωσε μία φωνή ζητώντας φορολογική δικαιοσύνη; Ίσως εδώ να ισχύει το «καλά να πάθετε, ας φωνάζατε τότε που έπρεπε». Έπρεπε να ισχύει όμως για το κράτος μας αυτό; Ή το ίδιο πρώτο να διδάσκει ισονομία και δικαιοσύνη;

Επί τη ευκαιρία παραθέτουμε ΕΔΩ και το σχετικό με το θέμα άρθρο μας στο φ.329 του  Νοεμβρίου της έντυπης έκδοσης.