Η Αγία Αικατερίνη στη Ρεματιά του Μυλοποτάμου και ο νερόμυλος του Ρερέ

Όποιος γνωρίσει μερικά μέρη του νησιού μας καλλίτερα, θα καταλάβει σίγουρα δύο πράγματα. Πόσο όμορφος είναι αυτός ο τόπος και πόση φροντίδα και προστασία χρειάζεται. Ίσως τότε να καταλάβουν και αυτοί που δεν το έχουν καταλάβει, γιατί τόσα χρόνια τώρα επιμένουμε σθεναρά στην προστασία του και γιατί μας πιάνει απελπισία με την εγκατάλειψη σε πολλά όμορφα σημεία.

Μάλιστα η εντυπωσιακή προσπάθεια του Φρανκ να γνωρίσουν οι Κυθήριοι τον τόπο τους μέσα από τις πεζοπορικές συναντήσεις που οργανώνει τακτικά, είναι από τις πλέον ενδιαφέρουσες προσπάθειες για το νησί τα τελευταία χρόνια και μας μένει μία  απορία. Καλά. Βρέθηκε ο Φρανκ και το έκανε. Τόσα χρόνια εμείς τι κάναμε; Θα πείτε όλα αυτά θέλουν οργάνωση, δουλειά και προπάντων αγάπη. Δεν γίνονται από το ….καφενείο και με τα όσα σχόλια ακούγονται εκεί καθημερινά!

Σήμερα η στήλη θα κάνει μία μικρή ξενάγηση στο μοναδικό, νομίζουμε, ναό της Αγίας Αικατερίνης στα Κύθηρα, ο οποίος βρίσκεται στη ρεματιά του Μυλοποτάμου, αλλά σε μία κατάσταση, η οποία δεν αποτελεί τιμή για ένα πολιτισμένο μέρος και για το γεγονός ότι είναι ένας ιδιαίτερος ναός μέσα σε μία εσοχή του βράχου και δίπλα ακριβώς από τη ρεματιά με τους νερόμυλους. Είναι πολλά χρόνια βέβαια που κάναμε αυτή την εξόρμηση, αλλά το πιθανότερο είναι σήμερα να βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Και είναι γνωστό ότι «λεφτά δεν υπάρχουν», όμως για δικαστήρια και δικηγόρους φαίνεται να υπάρχουν….

Ας είναι όμως. Δείτε απλά το ναό και το εσωτερικό του και σκεφθείτε ποίοι φρόντιζαν αυτό το ναό σε πολύ πιο δύσκολους καιρούς.

Απέναντι στη ρεματιά βρίσκεται ένα άλλο μνημείο, ιδιόκτητο ασφαλώς, αφού κάποιοι απόγονοι της οικογένειας θα υπάρχουν, αλλά πόσα θα χρειάζονταν και, κυρίως, με ποίες γραφειοκρατικές διαδικασίες, για να τον φτιάξουν; Καλλίτερα να μην το σκεφτόμαστε αυτό. Αν δε σκεφτεί κανείς και τους φόρους δεν θα απορεί για όσα βλέπει. Ο νερόμυλος αυτός, σε ένα από τα ωραιότερα σημεία της ρεματιάς, είναι από τους πλέον επιβλητικούς και κάποτε ο τόπος ήταν γεμάτος ζωντάνια και δράση με τον κόσμο να μεταφέρει τα μιγόμια με τα ζώα για να αλεσθεί το σιτάρι και το κριθάρι να τραφούν τόσα στόματα στις φτωχές οικογένειες, που έφθαναν από κάθε γωνιά των Κυθήρων στους νερόμυλους για τα αλέσματα. Στο συγκεκριμένο νερόμυλο, που ήταν ένας από τους δύο γειτονικούς μύλους της οικογένειας Καλοχαιρέτη ή Ρερέ* είχαν μείνει μέσα και λίγα πράγματα.  Δηλαδή απλά όσα δεν είχαν καταφέρει να μεταφέρουν όσοι ασκούσαν συστηματική σύληση σε παρόμοιους χώρους με σκοπό να πουλήσουν ό,τι πουλιόταν στους συλλέκτες και άλλους ενδιαφερόμενους, που τη δεκαετία του 1950 είχαν εφορμήσει σε ναούς και σπίτια και αποσπούσαν ότι πουλιόταν και είχε ζήτηση. Ας είναι. Τώρα πια λίγα πράγματα έχουν μείνει, όμως και αυτά δεν παύουν να αποτελούν μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τα οποία οφείλουμε να προστατεύσουμε. Πώς όμως; Με ποίες αρχές, ποίο κράτος, ποίες υπηρεσίες; Και κυρίως με ποίο πολιτισμό και ποία παιδεία; Αυτήν που βλέπουμε γύρω μας; Αστείο μάλλον και να το σκεφτούμε.

Προς το παρόν φροντίστε απλά να δείτε όσα είδαμε κι εμείς πριν μερικά χρόνια που είχαμε την τύχη να πάμε προς τα κει. (Και για την ιστορία. Το δρόμο μας υπέδειξε ένας γέροντας ομογενής από την Αμερική, καθώς τότε, όσους ρωτήσαμε, μας είπαν ότι δεν ήξεραν…)

*Το επώνυμο της οικογένειας ήταν Καρύδης και από αυτήν καταγόταν ο γνωστός ποιητής Ν. Καρύδης, για τον οποίο γράψαμε στο φ. Μαρτίου της έντυπης έκδοσης,  αλλά εκείνη την εποχή όλοι ήταν γνωστοί με τα παρωνύμια.