Η επόμενη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη πλησιάζει – «Ο κόσμος είναι απροετοίμαστος»

Για το ενδεχόμενο μιας μεγάλης ηφαιστειακής έκρηξης, αντίστοιχης με εκείνη του όρους Ταμπόρα στην Ινδονησία, πριν από περίπου 200 χρόνια, την πιο ισχυρή από όσες έχουν επίσημα καταγραφεί, προειδοποιούν οι επιστήμονες.

Η έκρηξη του Ταμπόρα το 1815 οδήγησε σε ένα «έτος χωρίς καλοκαίρι». Η παγκόσμια θερμοκρασία έπεσε, τεράστιες καλλιέργειες καταστράφηκαν, ενώ οι λιμοί και η επέλαση της χολέρας άφησαν πίσω δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.

Το ερώτημα δεν είναι το «αν» αλλά το «πότε», λέει στο CNN ο καθηγητής κλίματος Μάρκους Στόφελ, από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, τονίζοντας πως τα γεωλογικά στοιχεία δείχνουν πιθανότητα 1 προς 6 για μια μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου αυτόν τον αιώνα.

Η επόμενη μεγάλη έκρηξη θα «προκαλέσει κλιματικό χάος», δήλωσε ο Στόφελ. «Η ανθρωπότητα δεν έχει κανένα σχέδιο», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα, όταν το όρος Πινατούμπο στις Φιλιππίνες εξερράγη το 1991, απελευθέρωσε περίπου 15 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του θείου στην ατμόσφαιρα.

Παρόλο που δεν επρόκειτο για μία έκρηξη τόσο ισχυρή όσο του Ταμπόρα, η παγκόσμια θερμοκρασία έπεσε κατά περίπου 0,5 βαθμούς Κελσίου, για αρκετά χρόνια.

Αν και για τα παλαιότερα ηφαίστεια, τα διαθέσιμα δεδομένα είναι «πολύ φτωχά», ο Στόφελ ανέφερε πως οι εκρήξεις των τελευταίων αρκετών χιλιάδων ετών έχουν οδηγήσει σε προσωρινή πτώση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά περίπου 1 έως 1,5 βαθμούς Κελσίου.

Για παράδειγμα, η έκρηξη του Ταμπόρα μείωσε τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία κατά τουλάχιστον 1 βαθμό Κελσίου. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι μια πολύ ισχυρή έκρηξη στην Ινδονησία, το 1257, μπορεί να συνέβαλε στην έναρξη της «Μικρής Εποχής των Παγετώνων», μιας ψυχρής περιόδου που διήρκεσε εκατοντάδες χρόνια.

Επιπλέον, οι ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις ενδέχεται να επηρεάζουν τις βροχοπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των μουσώνων σε Αφρική και Ασία.

«Ενας πιο ασταθής κόσμος»

Η κατανόηση των επιπτώσεων προηγούμενων ισχυρών εκρήξεων είναι ζωτικής σημασίας, ωστόσο, οι επόμενες θα συμβούν σε έναν κόσμο πολύ θερμότερο από ό,τι παλαιότερα.

«Είναι ένας πιο ασταθής κόσμος τώρα», δήλωσε ο Μάικλ Ραμπίνο, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ο οποίος ερευνά τις σχέσεις μεταξύ ηφαιστειακών εκρήξεων και κλιματικής αλλαγής. «Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμη χειρότερες από ό,τι ήταν το 1815».

Καθώς ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με την υπερθέρμανση του πλανήτη, μια περίοδος ψύξης μπορεί να ακούγεται θετική. Ωστόσο, οι επιστήμονες λένε ότι ισχύει το αντίθετο.

Ειδικότερα, υπολογίζεται ότι 800 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε μικρή απόσταση από ένα ενεργό ηφαίστειο, ενώ μια μεγάλη έκρηξη θα μπορούσε να εξαφανίσει μια ολόκληρη πόλη.

Την ίδια στιγμή, μια πτώση της θερμοκρασίας κατά 1 βαθμό Κελσίου μπορεί να ακούγεται μικρή, όμως, όπως αναφέρει η Μέι Τσιμ από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, «αν εξετάσουμε συγκεκριμένες περιοχές, ο αντίκτυπος θα είναι πολύ μεγαλύτερος».

Αξίζει δε να σημειωθεί πως η πτώση της θερμοκρασίας δεν θα μπορούσε να αποτελέσει ανάχωμα προς την κλιματική αλλαγή, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια ο πλανήτης θα επέστρεφε στην πρότερη κατάσταση.

Αναφορικά με τις οικονομικές επιπτώσεις, σύμφωνα με τη Lloyd’s το κόστος θα μπορούσε να υπερβεί τα 3,6 τρισ. δολάρια μόνο τον πρώτο χρόνο, σε ένα σενάριο έκρηξης όπως του Ταμπόρα.

Η επόμενη έκρηξη μπορεί να συμβεί οπουδήποτε. Υπάρχουν περιοχές που οι επιστήμονες παρακολουθούν, όπως η Ινδονησία, μια από τις πιο ενεργές ηφαιστειακά χώρες του πλανήτη, αλλά και άλλες όπως το Γέλοουστοουν, στις δυτικές ΗΠΑ το οποίο δεν έχει βιώσει τεράστια έκρηξη εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

«Ποια θα είναι η επόμενη και πότε, αυτό εξακολουθεί να παραμένει αδύνατο να προβλεφθεί», δήλωσε ο Στόφελ. Οπως είπε, υπάρχουν τρόποι προετοιμασίας για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ κάλεσε τους εμπειρογνώμονες να αξιολογήσουν τα χειρότερα σενάρια, να πραγματοποιήσουν τεστ ανθεκτικότητας και να καταρτίσουν σχέδια, μεταξύ άλλων, για εκκενώσεις και για εξασφάλιση τροφίμων.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο κόσμος είναι απροετοίμαστος για τις επιπτώσεις από μια μεγάλη έκρηξη. «Βρισκόμαστε μόλις στην αρχή του να πάρουμε μια γεύση για το τι θα μπορούσε να συμβεί».

Πηγή: CNN