Advertisement

Κοκκινοχώραφα: Οι κατούνες των Μητάτων

1.857

Έχουμε αφιερώσει κομμάτια για τις ξεχασμένες σήμερα περιοχές με καλλιέργειες, στις οποίες εγκαθίστα­ντο για μήνες οι οικογένειες των προ­γόνων μας, να καλλιεργήσουν τη γη, να συλλέξουν τους καρπούς και να ζήσουν τις μεγάλες φαμίλιες στις επο­χές της ανέχειας και των δυσκολιών, που έφθασαν μέχρι το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, που εγκαταλείφθηκαν λόγω της μετανάστευσης, τόσο οι καλλιέρ­γειες, όσο και οι κατούνες.

Έχουμε γράψει για τους ιδιότυπους αυτούς οι­κισμούς στη Χαμηλή (Λειβάδι), στις Όχελες και στο Φρεάτσι. Πριν λίγο καιρό, χάρις στην ευαισθησία στα θέ­ματα της κυθηραϊκής παράδοσης του καλού φίλου Αλ. Καστρίσιου, ανακα­λύψαμε έναν ακόμα τέτοιο οικισμό, τον καλλίτερα διατηρημένο ίσως, στα Κοκκινοχώραφα, πάνω από την Παλιόπολη και κοντά στο δρόμο του Μάκρωνα. Καμιά εικοσαριά σπίτια, αρκετά με­γάλα και καλοφτιαγμένα, όλα με σφεντόνια, χτισμένα σε ένα μικρό σχετικά χώρο, έστεκαν όρθια (τα περισσότερα), άλλα χωρίς οροφές, άλλα καλο­διατηρημένα, όλα όμως έτοιμα να δε­χθούν τις συνέπειες του πανδαμάτορα χρόνου, αφού είναι σε πλήρη εγκατά­λειψη εδώ και πολλές δεκαετίες, πιθα­νόν και πάνω από αιώνα μερικά. Πρό­κειται για τις κατούνες οικογενειών α­πό τα Μητάτα, οι οποίες έμεναν εκεί για μήνες οργώνοντας τη γη, μαζεύο­ντας τις ελιές, θερίζοντας τα σπαρτά που έσπερναν στα γύρω χωράφια, α­λωνίζοντας και μαζεύοντας τον καρπό της γης για να ταΐσουν τα πολλά στό­ματα των μεγάλων οικογενειών του παρελθόντος.

Είδαμε οικίσκους που είχαν μέχρι και επτά σειρές σφεντόνια, τα οποία είναι όλα άθικτα δίνο­ντας μαθήματα δομικής τέχνης στους σημερινούς ανθρώπους του τσιμέ­ντου. Τα τζάκια λες κι είναι έτοιμα να δεχτούν την πυροσιά για το μαγείρε­μα κι οι φούρνοι για να δεχτούν τα καρβέλια για ψήσιμο.

Το λαξευμένο στόμιο μιας δεξαμενής λαξευμένης στο μαλακό πέτρωμα της περιοχής
Ένα αλώνι με τις πέτρες του (αντριαλίκους) γύρω γύρω και για βάση πάλι το πέτρωμα κατάλληλα διαμορφωμένο από ανθρώπινα χέρια.
Ό,τι απέμεινε από κτήρια του παρελθόντος. Αξιοσημείωτη η ανθεκτικότητα στα παλιά σφεντόνια
Εδώ η αντοχή στο χρόνο της μεθόδου κατασκευής στέγης με σφεντόνια φαίνεται καθαρά
Μία απλή καπνοδόχος για να μαθαίνουν οι αρχιτέκτονες…

Εντυπωσιάζουν, πάντως, οι ογκώδεις πωρόλιθοι, που ί­σως έρχονται από πιο μακρινό παρελ­θόν και στηρίζουν τις γωνίες των σπιτιών, καθώς και οι πώρινες μεγάλες πλάκες που σχημάτιζαν τους φράκτες των μικρών κήπων ή ήταν για τη φύλα­ξη των ζώων. Ακόμη είναι εντυπωσια­κά τα αλώνια, με περίτεχνες κατα­σκευές και όλη τη βάση λαξευμένη στον πωρόλιθο, αλλά και οι μεγάλες στέρνες και τα συστήματα συγκέ­ντρωσης των βρόχινων υδάτων. Ένας τόπος και χώρος που φαντάζει απί­στευτα μακρινός, αλλά δεν είναι, μία περιοχή που θα άξιζε να ενταχθεί σε ένα σωστικό κοινοτικό πρόγραμμα, χωρίς να αλλοιωθεί τίποτα, ούτε το ι­διοκτησιακό καθεστώς, πριν η λαίλαπα της «Ανάπτυξης» ή η βουλιμία κανενός «στρατηγικού επενδυτή» βάλει στο μάτι (και στο χέρι), όσα έχουν α­πομείνει από έναν λαϊκό πολιτισμό με τα μέσα παραγωγής μιας εποχής που έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί.

Ε.Π.ΚΑΛΛΙΓΕΡΟΣ

 

Δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση Φ. 241 Νοέμβριος 2009

Μπορεί επίσης να σας αρέσει

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.

Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο