Ληστεία στο σπίτι σας; Τι (δεν) κάνει η αστυνομία

Κάθεσαι σε μια ψαροταβέρνα στη Χαλκίδα, πρώτο σταθμό των διακοπών σου, και ο ήχος στο τηλέφωνο μιας φίλης την ειδοποιεί ότι μπήκαν στο σπίτι της, στην Ανατολική Αττική, ληστές. Τούς είδαμε κιόλας! Στο κινητό της, μέσω των καμερών, να πλησιάζουν στο παράθυρο της κουζίνας. Αντιλήφθηκαν το «μάτι», το γύρισαν αλλού, όμως τα πρόσωπά τους φάνηκαν και καταγράφηκαν.

Οι φίλοι ειδοποίησαν αμέσως την αστυνομία της περιοχής, την εταιρεία φύλαξης (που επίσης πήρε το 100), δύο συγγενικά πρόσωπα για να μεταβούν επί τόπου, και ξεκίνησαν αμέσως με ταξί για Αθήνα από την Χαλκίδα. Είμασταν εν πλω εκεί, περιμένοντας κοντά στα μεσάνυχτα να ανοίξει η γέφυρα, να ανοιχτούμε προς Εύβοια.

Σε μία ώρα έφτασαν στο σπίτι τους. Είδαν ό,τι είδαμε στα κινητά. Οι κλέφτες μπήκαν από το παράθυρο της κουζίνας, σπάζοντάς το. Πήγαν στην μεγάλη κρεβατοκάμαρα, την έκαναν άνω-κάτω, δεν βρήκαν ό,τι επιθυμούσαν (είχαν ξαναπάθει οι φίλοι, και έμαθαν να μην έχουν τίποτα ποθητό στους κλέφτες – χρήματα, κοσμήματα, κλπ!), και μέσα σε περίπου 5 λεπτά είχαν γίνει καπνός.

Ήξεραν ότι είχαν ενεργοποιηθεί οι πάντες. Σεκιούριτι, γείτονες, συγγενείς, …, όλοι εκτός από την αστυνομία, κι ας είχε ειδοποιηθεί πρώτη. Αυτή έφτασε στο σπίτι 2.30 – 3 ώρες αφότου έφτασαν οι ιδιοκτήτες από την Χαλκίδα. Οι οποίοι πήγαν στο Τμήμα της περιοχής μετά την διάρρηξη. Ένας στην πύλη τους είπε ότι δεν υπάρχει κανένας στην Ασφάλεια, «γιατί έχουμε φωτιές, ελάτε το πρωί». Πήγαν. Η δικαιολογία ήταν ότι είχαν και το ποδόσφαιρο (2 μέρες πριν έγιναν τα επεισόδια στη Νέα Φιλαδέλφεια) και, με πολλή ευγένεια ειν’ αλήθεια, είπαν ότι «δεν δικαιολογούμαστε, αλλά δυστυχώς είμαστε υποστελεχωμένοι».

Το έργο, όπως το περιγράφω συνοπτικά, το ζουν σχεδόν καθημερινά άπειροι πολίτες αυτής της χώρας. Η λεγόμενη «ασφάλεια του πολίτη» ήταν και παραμένει ακόμα μια αστεία δέσμευση υλοποίησης από όλες τις κυβερνήσεις που ήρθαν και πέρασαν.

Ο «εκτελεστικός παράγων» αυτής της εσαεί δέσμευσης δεν είναι άλλος από την Ελληνική Αστυνομία. Το όργανο της τάξεως, για να το πούμε πιο επίσημα. Το πιο εύκολο, συνάμα και το πιο επίπονο (διότι πραγματικά πονάει αυτό), είναι να την χαρακτηρίσει κάποιος «ανίκανη», ή και «της πλάκας», όπως έκανε ο υπογράφων σε πρόσφατο άρθρο του εδώ με αφορμή την (μη) αντιμετώπιση των κροατών νεοναζιστών οπαδών της Ντίναμο Ζάγκρεμπ. Το πιο δύσκολο είναι να καταλάβεις τις «πικρές αλήθειες» της. Γνωστές είναι. Να μερικές, σε σχέση με συμβάντα σαν και αυτό που τροφοδότησε το άρθρο μου:

1. Γενικά, η αστυνομία αποφεύγει να μεταβαίνει αμέσως (κι ας τη λένε Άμεση Δράση) σε σημεία διάρρηξης, για να μην ρισκάρει να έρθουν οι αστυνομικοί αντιμέτωποι με τους δράστες. Εκ συστήματος, δηλαδή, φτάνουν αργά, πολύ αργά, στον τόπο του εγκλήματος. Κι ας υπάρχει περίπτωση να κινδυνεύουν ακόμα και ζωές!

2. Όταν ειδοποιήσεις αμέσως την αστυνομία για διάρρηξη μέσα στη νύχτα (τότε συμβαίνουν οι περισσότερες), θα ακούσεις, σαν από αυτόματο τηλεφωνητή, το εξής … μήνυμα: Αν θέλετε να έρθει η σήμανση, ελάτε την επόμενη μέρα, αλλά μην αγγίξετε τίποτα στον χώρο σας!

3. Όταν έχεις ένα συμβάν κλοπής και πάρεις το 100, πρέπει να έρθει σε μερικά λεπτά. (Δεν μπορεί να είναι υπό συζήτηση αυτό). Στην διάρρηξη στο σπίτι του φίλου, όπου οι δράστες ήταν τρεις μαντράχαλοι, είναι ευνόητο πως αν οι ιδιοκτήτες ήταν μέσα στο σπίτι, σαφώς και υπήρχε και κίνδυνος κατά της ζωής τους. Αν είναι λοιπόν να έρθει η αστυνομία 2-3 ώρες μετά το συμβάν, όπως συνέβη στη συγκεκριμένη διάρρηξη (αλλά και στις πιο πολλές που γίνονται), σαφώς και υπάρχει κίνδυνος κατά της ζωής των πολιτών.

4. Οι οποίοι πολίτες, τι θέλουν σε τέτοιες περιπτώσεις; Να φτάσει η αστυνομία αμέσως, και όχι μετά από ώρες, να καταγράψει το συμβάν, να φωτογραφίσει ό,τι θέλει, να πάρει αποτυπώματα, και ό,τι άλλο χρειάζεται. (Σημ.: Επικοινώνησα με φίλο στα περίχωρα της Φρανκφούρτης, που ήταν θύμα κλοπής πριν από περίπου 2 μήνες, και μου είπε ότι το περιπολικό, με τρεις αστυνομικούς, ήταν εκεί 4’ μετά το τηλεφώνημά του. Και αυτό ΔΕΝ είναι εξαίρεση.) Άρα, είναι θέμα λίγων λεπτών, με μια τέτοια απλή διαδικασία, να κλείσει η αστυνομία την υπόθεση, σε πρώτη φάση, με μια κατάθεση. Το να «περιμένει» ένας χώρος, σκηνή εγκλήματος (prime scene) 18-24 ώρες για να φτάσει η αστυνομία, δεν έχει νόημα. Είναι – κομψά θα το πω – ηλίθιο!

5. Αν δεν οργανωθεί λοιπόν η αστυνομία με πιο συγκεκριμένους τρόπους, θα μείνει εκεί που είναι τώρα. Όπως πχ στην καλύτερη και ακριβέστερη αξιοποίηση οπτικοακουστικού υλικού που μπορεί να προσκομίσει ο ιδιοκτήτης ή η εταιρεία φύλαξης (security). Για παράδειγμα – και αυτό συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ – θα μπορούσαν να σου έδιναν ένα λινκ με Αρχείο στο οποίο να έχει ανοιχτεί-καταχωρηθεί από την πρώτη στιγμή της καταγγελίας του συμβάντος η δική σου υπόθεση, όπου θα μπορούσες να ενημερωνόσουν αλλά και να ενημέρωνες και εσύ, ίσως με άλλο οπτικοακουστικό υλικό, κλπ.

6. Γενικά, ό,τι έχει να κάνει με αξιοποίηση της ψηφιακής, online διαδραστικότητας με το κοινό, στην Ελλάδα είναι σε επίπεδο σπηλαίου. Ενδεικτικά, όταν γκουγκλάρεις Ελληνική Αστυνομία, βλέπεις κατά σειρά τις εξής ενότητες: Τύπος και ΜΜΕ (Στην ενότητα αυτή καταχωρούνται Δελτία Τύπου και Ανακοινώσεις), Προκηρύξεις/Διαγωνισμοί, Επικοινωνία και Προσλήψεις Προσωπικού.

Πατάς «Επικοινωνία: Πώς να έρθεις σε επαφή με την τοπική σου αστυνομία και για online καταγγελίες». Μπαίνοντας στη σελίδα αυτήν, υπάρχει μια 4η ενότητα «Οδηγός του Πολίτη» με 5 υποκεφάλαια. Το 1ο είναι «Χρήσιμες Συμβουλές», και από εκεί βγαίνει μία λίστα με 11 «ενότητες, μία από τις οποίες είναι «Κλοπή-Ληστεία». Εκεί, στις «Γενικές Συμβουλές για περίπτωση ληστείας», η πρώτη είναι: «Ειδοποιήστε το “100” ή το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής σας αν παρατηρήσετε κάτι ύποπτο και φροντίστε να κρατήστε ελεύθερη την τηλεφωνική γραμμή μέχρι να φθάσει η αστυνομία.» Το τι έγινε στην συγκεκριμένη περίπτωση, που δεν είναι εξαίρεση αλλά κανόνας, το περιγράψαμε πριν. Η αστυνομία έφτασε 3 ώρες μετά το συμβάν.

Και εκείνο που λένε σχεδόν κάθε φορά – μάλλον από παράπονο, αλλά υποδηλώνει και ανικανότητα – είναι ότι «και να τους πιάσουμε, θα δικαστούν, θα πάνε μέσα και σε 1-2 μήνες θα είναι έξω πάλι!» Πιθανόν να είναι αληθές – δεν το έψαξα. Αλλά κι αν είναι, δεν το λες σε κάποιον που μόλις του έχουν διαρρήξει το σπίτι.

7. Στην ιστοσελίδα της Βρετανικής Αστυνομίας, μόλις μπεις έχεις τις εξής ενότητες.
> Υπηρεσίες Υποστήριξης: Συμβουλές και υποστήριξη προς εκείνους που έχουν υποστεί εγκληματικές ενέργειες.
> Στοιχεία και στατιστικές σχετικά με την αστυνομική αποδοτικότητα.
> Πώς η αστυνόμευση στο ΗΒ είναι δομημένη, και ποια τα στρατηγικά της προγράμματα. Και,
> Η Αστυνομική Δύναμη της Περιοχής σας, πληροφορίες για την εγκληματικότητα στην περιοχή, και διαδραστικοί χάρτες.

Κάθε μία από αυτές τις ενότητες, έχεις λίγες, απαραίτητες, πρακτικές οδηγίες.

8. Τέλος, ας το δούμε το πράγμα πιο σφαιρικά – με μια μικρή αποστασιοποίηση αν θέλετε από τα τεχνικά του μέρη, που έτσι κι αλλιώς δεν τόχουμε. Σε μια κοινωνία, έναν οργανισμό, μια επιχείρηση κλπ, οι ειδικοί σε οργάνωση εργασίας και αποδοτικότητας θα σου πουν ότι όταν έχεις πολλές ενδείξεις από μικροπράγματα που πάνε στραβά και δεν τα διορθώνεις έγκαιρα, είναι σίγουρο ότι έρχεται κάτι μεγάλο. Όχι καλό!

Αυτό το βλέπουμε σχεδόν καθημερινά στην Ελλάδα, με το ξεχαρβάλωμα της κοινωνίας. Πότε με εμπρησμούς (από αμέλεια ή επί σκοπού), πότε με εκτροχιασμό τρένων, με χουλιγκανισμούς σε γήπεδα, επεισόδια στους δρόμους των πόλεων με αφορμή πολιτικών διαδηλώσεων, κλπ). Γενικά, με φαινόμενα ανομίας σε πολλά επίπεδα.

Αν λοιπόν εσύ, η Αστυνομία, έχεις την ευθύνη για την ασφάλεια των πολιτών, και συμβαίνουν όλα αυτά τα «μικρά πράγματα» και συμβάντα που αναφέραμε πριν (ή και ακόμα περισσότερα που έχουμε αφήσει έξω), είναι σαφές ότι χτυπάει ένα καμπανάκι που σου λέει ότι εδώ αρχίζει, δημιουργείται και κτίζεται κάτι μεγάλο. Που σημαίνει ότι πρέπει (ως Αστυνομία υπεύθυνη) να κάνεις κάποιες ενέργειες για να μαζέψεις όλα αυτά τα «μικροεπεισόδια» για να μην συμβεί το χειρότερο.

> Δηλαδή, όταν έχεις μια κοινωνία με άπειρα τροχαία, άπειρες παραβάσεις, κλοπές, κλπ, αυτό αθροιστικά δημιουργεί και φέρνει ένα χάος που δεν μπορείς να το μαζέψεις. Για παράδειγμα, αν στο σπίτι μου αν δεν κλειδώνει η πόρτα του μπαλκονιού και δεν δουλεύει, αν το ψυγείο δεν κλείνει καλά, αν αφήσω ανοικτό ένα μάτι στη κουζίνα, κάποια στιγμή θα πάρει φωτιά το σπίτι ή θα πλημμυρίσει. Δεν αφήνεις δηλαδή τα πράγματα να πάρουν διαστάσεις.

> Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα με την αστυνομία. Έχει χάσει πλήρως τον έλεγχο.

Το κράτος, λοιπόν, πρέπει να βρει πώς θα κλείσουν όλες αυτές οι τρύπες! Οι τρύπες που, για να υπάρχουν, πχ στο σπίτι σου, στην επιχείρησή σου, σε σχεδόν όλα τα θεσμικά σου όργανα (ξεκινώντας κυρίως από την Δικαιοσύνη, και προχωρώντας στους λεγόμενους Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας), κάτι δεν πάει καλά. Κάτι δεν έχεις κάνει καλά.

Αυτές οι τρύπες, έφεραν το δυστύχημα στα Τέμπη. Πχ έκλεψαν καλώδια και πίνακες μέσα από τα τούνελ. Οι φυλακές, ανεκπαίδευτοι. Ο άλλος ήταν λίγο πριν την σύνταξη. Οι βάρδιες, οι υπερωρίες., τα ρουσφέτια, κλπ, κλπ. Έφεραν το Μάτι. Έφεραν την έκρηξη σε αποθήκη πυρομαχικών στην στρατιωτική βάση της Αγχιάλου. Και φέρνουν όλες αυτές τις «φοβερές εκρήξεις» ασυνέπειας και αναποτελεσματικότητας που διαπερνούν σχεδόν όλους τους μικρούς και μεγάλους οργανισμούς, δημόσιους αλλά και ιδιωτικούς επίσης. Προκλήθηκαν από όλα αυτά τα «μικροπράγματα» που δεν πάνε καλά εδώ και χρόνια, χαλασμένα λειτουργούν. Το καμπανάκι «χτύπαγε» από πριν. Αφού δεν το μάζεψες από πριν, να’ το αποτέλεσμα!

Πώς κλείνουν αυτές οι τρύπες; Εδώ, μπαίνει το νομοθετικό πλαίσιο. Τόσο απλά. Κι εν συνεχεία η εφαρμογή του. Τόσοι απλά, επίσης. (Άσχετά εάν τώρα γελάω με αυτό το τελευταίο «απλά που έγραψα»!…). Κάπως λοιπόν, πρέπει να μας κοπεί αυτό το γέλιο…