Μόνο ισόβια για ανθρωποκτονίες, βαρύτερες ποινές για εμπρησμούς, και δίκες-εξπρές για σεξουαλικά εγκλήματα

Μόνο ισόβια για εγκλήματα ιδιαίτερης ποινικής απαξίας, χωρίς δηλαδή διαζευκτική δυνατότητα επιβολής τουλάχιστον 10 ετών κάθειρξης, προβλέπει μια από τις βασικές αλλαγές του Ποινικού κώδικα που στοχεύει στην εμπέδωση του αισθήματος ασφαλείας των πολιτών, όπως αναφέρει το Υπουργείο Δικαιοσύνης που εισηγήθηκε το νομοσχέδιο στο υπουργικό Συμβούλιο.

Τα αδικήματα αυτά είναι: της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού και του βιασμού σε βάρος ανηλίκου, της θανατηφόρας ληστείας.

Παράλληλα προβλέπει περισσότερο χρόνο στις φυλακές για τους δράστες και αύξηση της έκτισης των ισοβίων στα 18 από τα 16 χρόνια (κατ΄ ελάχιστον) , όπως έγραψε εδώ και καιρό το Capital.gr.

Προστασία των ανηλίκων

Με τις αλλαγές επιχειρείται να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο για την προστασία των ανηλίκων:

Πρώτον επιμηκύνεται η παραγραφή για σεξουαλικά πλημμελήματα σε βάρος ανηλίκων. Θα τρέχει από τη συμπλήρωση των 19 ετών για τα πλημμελήματα και 21 για τα κακουργήματα.

– Τα σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος ανήλικων θα διώκονται πλέον αυτεπαγγέλτως.

– Η σεξουαλική παρενόχληση σε χώρο εργασίας θα διώκεται πλέον αυτεπάγγελτα (πριν με έγκληση) και θα τιμωρείται μόνο με φυλάκιση έως 5 χρόνια (πριν διαζευκτικά με χρηματική ποινή).

Αυστηρότερη αντιμετώπιση των εμπρησμών

Όπως εισηγήθηκε ο υπουργός Κώστας Τσιάρας η δεύτερη παρέμβαση στον ψηφισμένο τον Ιούνιο του 2019 κώδικα θέτει επίσης αλλαγές στη διεύρυνση του αξιοποίνου στα κοινώς επικίνδυνα αδικήματα όπως εμπρησμό, έκρηξη, πλημμύρα κλπ. Συγκεκριμένα τίθενται επί τάπητος περιβαλλοντικά αδικήματα π.χ για τον εμπρησμό δασών: Εισάγεται νέα μορφή αξιόποινης συμπεριφοράς όταν προκαλείται καταστροφή του περιβάλλοντος και τιμωρείται με ποινή κάθειρξης.

Ανάκριση και δίκες εξπρές

Με τις αλλαγές και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας μπορεί πλέον με παρέμβασή του ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου να ζητεί την κατ΄ απόλυτη προτεραιότητα διεξαγωγή της ανάκρισης και της δίκης υποθέσεων εξαιρετικής φύσης ή επί κακουργημάτων που αφορούν εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. Με αυτό τον τρόπο θα επισπεύδεται ουσιαστικά η εκδίκαση και δικαστική διαλεύκανση υποθέσεων με μεγάλο κοινωνικό αντίκτυπο.

Οι αλλαγές

α) Μόνο ισόβια για ανθρωποκτονία

• Για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού και του βιασμού σε βάρος ανηλίκου, της θανατηφόρας ληστείας, η προβλεπόμενη ποινή είναι πλέον μόνον η ισόβια κάθειρξη.

• Επαναφέρεται η παλαιά διάταξη του άρθρου 310 παρ. 1 του ΠΚ για τη βαριά σωματική βλάβη.

• Αυστηροποιείται η διάταξη για τη σωματική βλάβη από αμέλεια (άρθρο 314 παρ. 1 ΠΚ) και προστίθεται νέα διάταξη κατά την οποία συνιστά επιβαρυντική περίσταση η τέλεση σωματικής βλάβης σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας.

• Επαναφέρεται η διάταξη για την απρόσφορη απόπειρα, η οποία είχε καταργηθεί με την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα τον Ιούνιο του 2019.

• Αναδιαμορφώνεται και εξειδικεύεται το πλαίσιο για την παροχή κοινωφελούς εργασίας σε περίπτωση μη παροχής ή πλημμελούς παροχής αυτής από τον καταδικασθέντα.

• Για τον περιορισμό των αυτοδίκαιων αναστολών, επαναφέρεται η προϋπόθεση της μη προηγούμενης καταδίκης σε ποινή πάνω από 3 έτη για την αυτοδίκαιη αναστολή της ποινής.

β) Απόλυση από τις φυλακές:

• Σε μείζονος ποινικής απαξίας αδικήματα όπως ναρκωτικά, ανθρωποκτονία, ληστεία, εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, προβλέπεται η απαγόρευση απόλυσης με τον όρο της κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονική επιτήρηση.

• Σε περίπτωση πρόσκαιρης κάθειρξης για τα εγκλήματα του νόμου περί ναρκωτικών (διακεκριμένη μορφή), εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατικές πράξεις, εσχάτη προδοσία, ανθρωποκτονία, ληστεία, εκβίαση, βιασμός και όλα κατά της γενετήσιας ελευθερίας εγκλήματα δίνεται η δυνατότητα για απόλυση υπό όρο μόνο αν έχουν εκτιθεί με ευεργετικό υπολογισμό τα 4/5 της ποινής.

• Επιπλέον για τα παραπάνω εγκλήματα, για τις περιπτώσεις καταδίκης σε ισόβια κάθειρξη, το κατώτατο όριο παραμονής στο σωφρονιστικό κατάστημα του καταδίκου αυξάνεται από τα 16 χρόνια (πραγματικής έκτισης) που ισχύει σήμερα στα 18 χρόνια.

Γ) Αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας:

• Η παραγραφή για τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας όταν αυτά τελούνται σε βάρος ανηλίκου θα αρχίζει από την ενηλικίωσή του και για ένα έτος, εφόσον η πράξη είναι πλημμέλημα και για τρία έτη εφόσον είναι κακούργημα.

• Η προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και η προσβολή της γενετήσιας ευπρέπειας για τους ανηλίκους θα διώκεται αυτεπαγγέλτως.

• Η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, όταν τελείται στο πλαίσιο σχέσης εξάρτησης (εργασία κλπ) τιμωρείται πλέον μόνο με φυλάκιση (καταργήθηκε η δυνατότητα τιμώρησης της πράξης εναλλακτικά με χρηματική ποινή) και διώκεται αυτεπάγγελτα.

• Επανέρχεται η κακουργηματική μορφή της αιμομιξίας, η οποία τον Ιούνιο του 2019 έγινε πλημμέλημα.

• Το αδίκημα των γενετήσιων πράξεων με ανηλίκους ή ενώπιον τους (άρθρο 339 ΠΚ), στη βασική του μορφή τιμωρείται πλέον μόνο ως κακούργημα

Δ) Άλλες ρυθμίσεις:

• Διευρύνεται το αξιόποινο για τις παραβάσεις σχετικά με την υιοθεσία (άρθρο 360Α ΠΚ) και προστίθεται μία ακόμα συμπεριφορά ως ποινικά αξιόλογη. Πλέον τιμωρείται τόσο εκείνος που δίνει το παιδί του σε υιοθεσία, εκείνος που υιοθετεί και εκείνος που μεσολαβεί στην υιοθεσία αποκομίζοντας ο ίδιος ή προσπορίζοντας σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος.

• Αυστηροποιείται το πλαίσιο των ποινών στα αδικήματα της κλοπής και της υπεξαίρεσης (στην πλημμεληματική τους μορφή).

• Αυστηροποιούνται οι διατάξεις για τα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα, δηλαδή για τον εμπρησμό, τον εμπρησμό δασών, την πλημμύρα, την έκρηξη κλπ.