Μπροστά σε εθνική κρίση

Ενδεχομένως αυτό που θα δούμε τις επόμενες ημέρες να είναι η μεγαλύτερη εθνική κρίση μετά το 1974, η πρώτη φορά που ακόμα και κληρωτοί καλούνται να σταθούν με το όπλο στο χέρι και να υπερασπιστούν τα σύνορα της χώρας. Πέρα από την επιχειρησιακή επάρκεια της Ελλάδας, κρίνεται σε μεγάλο βαθμό η αξιοπιστία και η συνοχή της Ευρώπης

Η γραμμή αποτροπής στον Εβρο λογικά θα αντέξει, ενδεχομένως με κάποιες διελεύσεις, αριθμητικά αμελητέες μπροστά στον όγκο του πλήθους που βρίσκεται στην άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος.

Πόσο θα κρατήσει αυτή η κατάσταση; Αγνωστο. Η ανατολική πλευρά των συνόρων δεν έχει να χάσει και πολλά. Η Τουρκία έθεσε την Ελλάδα σε θέση άμυνας, σε διάθεση υλικού και ανθρώπινων πόρων στο μέγιστο δυνατό βαθμό, ξοδεύοντας μόνο λίγες λίρες για να κινητοποιήσει και να μεταφέρει στα σύνορα πρόσφυγες και μετανάστες. Χρησιμοποιεί ένα τέλειο όπλο, υλοποιεί ένα σχέδιο ασύμμετρης απειλής χωρίς να ρίξει σφαίρα, χωρίς να κινδυνεύσει ούτε ένας δικός της άνδρας. Οι συνθήκες στη συνοριακή γραμμή δεν είναι μόνο οριακές. Είναι και ιδανικές για μία αιματηρή προβοκάτσια που, για να λέμε την αλήθεια, ίσως και να μη χρειαστεί. Ένα ατύχημα είναι πλέον θέμα και χρόνου.

Στο άλλο μέτωπο, το νησιωτικό, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα. Οι ελληνικές υπηρεσίες πληροφορούνται ότι στα τουρκικά παράλια συγκεντρώνονται περίπου 150.000 άνθρωποι με προορισμό την Ελλάδα. Ήδη άνθρωποι που βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη ειδοποιούνται να κατέβουν στα παράλια για να μπουν στις βάρκες. Αυτές οι ροές δεν είναι εύκολο να αποτραπούν για νομικούς και επιχειρησιακούς λόγους. Το push back απαγορεύεται και η τουρκική Ακτοφυλακή δεν σηκώνει το τηλέφωνο. Ο καιρός τις επόμενες ημέρες προβλέπεται εξαιρετικός.

Η λύση στην κρίση δεν μπορεί, φυσικά, να είναι επιχειρησιακή, όσο και αν η Ελλάδα επέδειξε αποφασιστικότητα στον Εβρο. Η Τουρκία διαθέτει μία δεξαμενή εκατομμυρίων προσφύγων που μπορεί να χρησιμοποιήσει ως μέσο πίεσης προς την Ευρώπη, αλλά και αποσταθεροποίησης της Ελλάδας. Το Προσφυγικό βρίσκεται πλέον στο σημείο μηδέν. Καμία συμφωνία δεν υφίσταται. Ολα πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή και, δυστυχώς, η Ελλάδα δεν έχει τον πρώτο λόγο αν και αμέσως ενδιαφερόμενη.

Μέχρι στιγμής τα αντανακλαστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απογοητευτικά -ειδικά της Γερμανίας. Υπάρχουν δε χώρες της Ένωσης που, απλώς, σφυρίζουν αδιάφορα και, βλέποντας την αύξηση της πίεσης, ψάχνουν λόγο να μη συζητήσουν το νέο πλαίσιο για το Μεταναστευτικό και το άσυλο. Το πιθανότερο είναι ότι η Ένωση θα επιδείξει επιχειρησιακή αλληλεγγύη στην ελληνική προσπάθεια, αλλά και πάλι θα πρόκειται για μπάλωμα σε έναν τοίχο που είναι έτοιμος να γκρεμιστεί. Αυτό που απαιτείται είναι μία νέα διευθέτηση με την Τουρκία, κάτι που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Ενδεχομένως αυτό που θα δούμε τις επόμενες ημέρες να είναι (μαζί με τα Ίμια) η μεγαλύτερη εθνική κρίση μετά το 1974, η πρώτη φορά που ακόμα και κληρωτοί καλούνται να σταθούν με το όπλο στο χέρι και να υπερασπιστούν τα σύνορα της χώρας. Είναι, αν θέλετε, μία άσκηση ιστορικού μεγέθους κατά την οποία η χώρα καλείται να επιδείξει την αποτρεπτική της ικανότητα ενώπιον μίας ασύμμετρης απειλής και μάλιστα χωρίς τη χρήση όπλων. Δοκιμάζεται η επιχειρησιακή της ικανότητα και επιβεβαιώνεται, ικανοποιητικά προς το παρόν, το ομόθυμο της διάθεσης που διακρίνει το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινής γνώμης.

Κρίνεται, όμως, σε μεγάλο βαθμό η αξιοπιστία και η συνοχή της Ευρώπης. Εν τέλει κρίνεται και η παρακαταθήκη ηγετών που θέλουν να εγγραφούν στους δέλτους της Ιστορίας ως κορυφαίοι ευρωπαϊστές, αλλά βρίσκονται λίγο πριν χαρακτηριστούν γατάκια Αγκύρας που τρίβονται στα πόδια του Ερντογάν.