O Γ. Φλωρίδης για τις αλλαγές στους Κώδικες που έρχονται: “Καταδιώξτε τους δικομανείς”

Πάνω από 50 αλλαγές περιλαμβάνει το σχέδιο για την αναμόρφωση των Κωδίκων (Ποινικού και Ποινικής Δικονομίας) που αναμένεται σύντομα να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, και περιέγραψε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γ. Φλωρίδης, στη συζήτηση για τη Δικαιοσύνη που πραγματοποιήθηκε στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου.

Ειδικό κεφάλαιο, όπως είπε, στην αναμόρφωση των κωδίκων είναι η δικομανία των Ελλήνων. Χαρακτηριστικό είναι πως επικαλέστηκε μια φράση που είχε διατυπωθεί το 1892 όταν εκκρεμούσαν στην Ελλάδα (!!!) 130.000 ποινικές υποθέσεις. Όπως είπε, “130 χρόνια μετά πρέπει να γίνει πράξη η φράση της εποχής ‘καταδιώξτε τους δικομανείς’, προαναγγέλλοντας ‘χρηματική ποινή’ για προφανώς αβάσιμες αναφορές” :

“….Ένα ακόμα το οποίο έχει τεθεί στην Ελλάδα το 1892 είναι οι περίφημοι δικομανείς. Σήμερα πας κάνεις μία αναφορά στον εισαγγελέα που μπορεί να είναι μηνυτήρια μπορεί να είναι οτιδήποτε. Ο εισαγγελέας διατάσσει μία προκαταρκτική, άρα θα απασχοληθεί κόσμος, αστυνομικοί, πταισματοδίκες γραμματείς οι άνθρωποι θα ταλαιπωρηθούν και ο εισαγγελέας στο τέλος μπορεί να τη βάλει στο αρχείο. Αυτό δεν έχει καμία επίπτωση σε αυτόν που έκανε μια προφανώς αβάσιμη αναφορά. Ε, τώρα λοιπόν λέμε θα ‘χει. Θα είναι μια επιβολή χρηματικής ποινής, η οποία θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να την ξεπεράσει. Κάτι σαν δικαστική δαπάνη. Τώρα αυτό θα το κάνουμε στην Ελλάδα μετά από 130 χρόνια που ο διεθνής οικονομικός έλεγχος εισηγήθηκε ότι πρέπει να γίνει. Το 1896 είναι η πρόταση, διασώζεται ολόκληρη αυτούσια, γιατί είχαν βρει ότι στην Ελλάδα που ήταν μέχρι τη Λαμία, είχαν βρει να εκκρεμούν 130.000 ποινικές υποθέσεις και είπαν ότι είτε δεν έχετε καθόλου δικαιοσύνη, είτε είστε δικομανείς. Κατέληξαν λοιπόν στο δεύτερο και είπαν τη φράση “καταδιώξτε τους δικομανείς”, μετά από 130 χρόνια λέμε να το κάνουμε”.

Ατιμωρησία

Οι θέσεις του κ. Φλωρίδη για την ποινική αντιμετώπιση των εγκλημάτων σκιαγραφούνται εύγλωττα από την αποστροφή του ότι “η ελληνική κοινωνία βιώνει εδώ και δεκαετίες μια αίσθηση ανομίας και μία αίσθηση ατιμωρησίας”. Και καταγράφοντας την προσπάθεια να σπάσει αυτό, υπενθύμισε την κοινή πείρα όλων που διακονούν τη Δικαιοσύνη για το ποινικό σύστημα της χώρας: “Το έχω πει κι άλλες φορές. Διακρίνεται από δύο πράγματα, το ένα είναι η πρόβλεψη πληθώρας ποινών και το άλλο, μία καταπληκτική ευρηματικότητα ώστε οι ποινές να μην εκτίονται”.

“…Η ελληνική κοινωνία ταλανίζεται από αυτό που ονομάζουμε μικρομεσαία εγκληματικότητα, η οποία παραμένει στην πραγματικότητα ατιμώρητη. Άρα αυτό δημιουργεί μία αίσθηση ότι στην Ελλάδα ό,τι και να κάνεις όποια εγκληματική δραστηριότητα και να αναπτύξεις δεν πρόκειται να έχεις καμιά συνέπεια”, είπε ο Υπουργός και κατέγραψε τις παρεμβάσεις που πρέπει να οδηγήσουν στην έκτιση των ποινών: “Όχι υποχρεωτικά όλες οι περιπτώσεις να οδηγούνται στη φυλακή αλλά αντιμετωπίζοντας την ατιμωρησία να πάμε σε μία κλιμάκωση, η οποία περιλαμβάνει τρία πράγματα. Το ένα είναι η επαναφορά της μετατροπής των ποινών σε χρήμα, το δεύτερο είναι η κοινωνική εργασία και το τρίτο είναι η έκτιση των ποινών είτε μερικώς είτε καθ’ ολοκληρίαν”.

Ουσιαστικά δηλαδή ο κ.Φλωρίδης εξηγεί πως οι ποινές – ή καλύτερα μέρος των ποινών – ακόμα και για εξ αμελείας (ή αδικήματα της αποκαλούμενης μικρομεσαίας εγκληματικότητας) καταδίκες θα εκτίονται. Εν ολίγοις “ο κανόνας είναι τέλος στην ατιμωρησία και οι εξαιρέσεις θα είναι ο ανασταλτικός χαρακτήρας. Αυτό τώρα ως μία γενική παρέμβαση θα την δει κάποιος και σε κάποια εγκλήματα ειδικά να ενισχύεται πάρα πολύ”, είπε ο υπουργός αναφέροντας ως παράδειγμα τα πολύνεκρα τροχαία και αναφέροντας χαρακτηριστικά πως “η πρόβλεψη στον Κώδικα για ανθρωποκτονία από αμέλεια η χαμηλότερη ποινή είναι τρεις μήνες. Οι τρεις μήνες τώρα γίνονται καταρχήν δύο χρόνια ή τρία χρόνια…. Δεν γίνεται να ξεκινάς από τους τρεις μήνες όταν έχεις σκοτώσει άνθρωπο”.

Επιτάχυνση

Αναφορικά με την προσπάθεια επιτάχυνσης της προδικασίας ο κ. Φλωρίδης αποκάλυψε συγκεκριμένες δράσεις για απευθείας παραπομπή (χωρίς βούλευμα) από τον εισαγγελέα, τα μονομελή δικαστήρια και την επέκταση της ποινικής συνδιαλλαγής:

-“…Θέλουμε στην προδικασία να αφαιρέσουμε σε αρκετές περιπτώσεις τα βουλεύματα δηλαδή να έχουμε απευθείας παραπομπή στο δικαστήριο από τους εισαγγελείς.

Θέλουμε επίσης να αυξήσουμε τις μονομελείς συνθέσεις. Για παράδειγμα έχουμε τη μονομελείς συνθέσεις του Εφετείου που δικάζουν κακουργήματα. Δηλαδή ένας εφέτης δικάζει κακουργήματα, ενώ δικάζοντας κατ’ έφεση πλημμελήματα χρειάζονται τρεις δικαστές. Δηλαδή δικάζεις κακούργημα μόνος σου, δικάζεις πλημμελήματα τρεις, δε γίνεται αυτό. Εξισορροπείται και αυτό. Εκτός από κάποιες ειδικές δωσιδικίες.

– Φέρνουμε την ποινική συνδιαλλαγή και πριν την άσκηση της δίωξης και αυτό με τις ισχύουσες διατάξεις μπορεί να εφαρμοστεί μόνο αν ασκηθεί δίωξη και μετά. Τώρα το θέλουμε και πριν. Επίσης σήμερα αυτό γίνεται μόνο με αίτηση του διωκόμενου, του κατηγορουμένου. Τώρα δίνουμε και την ευκαιρία στον εισαγγελέα να τον καλέσει και να του προτείνει ο εισαγγελέας απευθείας μία πρόταση ποινικής μεταχείρισης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που λέμε συνδιαλλαγή”.