Οι θεωρίες συνωμοσίας για τις πυρκαγιές – Εβρος και Πάρνηθα στο «μικροσκόπιο» της WWF

Ενα πέπλο μυστηρίου «σκεπάζει» πλήθος καμένων δένδρων στη χώρα μας, καθώς παραμένει άγνωστο πώς ακριβώς ξεσπά κάθε χρόνο περίπου το 30% των πυρκαγιών στην Ελλάδα.

Αυτό που είναι γνωστό όμως σύμφωνα με τον Ηλία Τζηρίτη, συντονιστή δράσεων για τις δασικές πυρκαγιές στη WWF, είναι πως το 90% των συλλήψεων για εμπρησμό κατά το περσινό έτος αφορούσε πυρκαγιά από αμέλεια, ενώ το 96% όλων των πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν στη Μεσόγειο οφειλόταν σε ανθρωπογενή αίτια.

Οι πιο κοινές αιτίες προκειμένου να εκδηλωθεί μία πυρκαγιά είναι το κάψιμο χόρτων και αγρών, οι εργασίες με τροχό, το κάπνισμα μελισσών και το βραχυκύκλωμα καλωδίων της ΔΕΗ. Φωτιές ακόμα προκαλούνται και εκουσίως με στόχο τη δημιουργία βοσκοτόπων ή την οικιστική και τουριστική εξάπλωση.

Θεωρίες συνωμοσίας

Τη στιγμή όμως που για μεγάλο μέρος των περιστατικών εκδήλωσης πυρκαγιάς η αιτία παραμένει απροσδιόριστη, η κοινή γνώμη συνεχίζει να στηρίζεται σε μύθους για να τις δικαιολογήσει.

Σύμφωνα με τον κ. Τζηρίτη, ένας μύθος για την εκδήλωση πυρκαγιών είναι πως πίσω από αυτές βρίσκονται Τούρκοι πράκτορες, ωστόσο στην τελευταία έκθεση της ΕΥΠ δεν υπάρχει καμία αναφορά επί του θέματος.

Το παραπάνω δεν είναι το μοναδικό αφήγημα που βασίζεται σε θεωρίες συνωμοσίας. Η εκδήλωση πυρκαγιών προκειμένου να κατασκευασθεί η Ιονία Οδός και τα κουκουνάρια-χεροβομβίδες αποτελούν επίσης επιχειρήματα που έχουν αποδειχθεί πως δεν αληθεύουν.

Η παραφιλολογία με τα αιολικά

Ωστόσο η επικρατέστερη πλέον παραφιλολογία συνδέει την εκδήλωση πυρκαγιών με την τοποθέτηση αιολικών, καθώς σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα το 55% των πολιτών πιστεύει πως μετά τις πυρκαγιές «φυτρώνουν» ανεμογεννήτριες στα καμένα, ενώ πάνω από το 70% θεωρεί πως οι πυρκαγιές εκδηλώνονται ύστερα από εμπρησμό. 

«Αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι πως τα αιολικά πάρκα επιτρέπονται σε δασικές εκτάσεις, ενώ σε συγκεκριμένες τοποθεσίες εκδηλώνονταν φωτιές πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν ανεμογεννήτριες. Επίσης συμβαίνει και το ανάποδο, καθώς κάθε χρόνο εκδηλώνονται φωτιές σε περιοχές που έχουν ήδη τοποθετηθεί αιολικά. Επομένως είναι κατανοητό πως οι δασικές πυρκαγιές δεν εμφανίστηκαν σε συγκεκριμένες περιοχές ταυτόχρονα με την εγκατάσταση των αιολικών», επισημαίνει ο κ. Τζηρίτης διευκρινίζοντας ωστόσο πως πλήθος πυρκαγιών ξεκινούν από το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Πράξεις αντεκδίκησης και… παράνομοι υλοτόμοι

Την ίδια ώρα υπάρχουν και άλλα αίτια εκδήλωσης πυρκαγιάς που έχουν καταγραφεί, αλλά οι πολίτες αγνοούν παντελώς. Ο εμπρησμός από εποχικούς πυροσβέστες που δεν προσελήφθησαν από το Σώμα ή από κατοίκους ως πράξεις αντεκδίκησης, η φωτιά από ρευματοκλοπή ή από παράνομους υλοτόμους, αλλά και η φωτιά από ανήλικους για… πλάκα, είναι αληθινά περιστατικά που δεν είδαν το φως της δημοσιότητας.

Παραδείγματα από Πάρνηθα και Εβρο

Εκτός των παραπάνω, ο κ. Τζηρίτης επισημαίνει επίσης πως πολλές φορές για τη δημιουργία λανθασμένων εντυπώσεων –χωρίς ακόμη να υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία– ευθύνονται τόσο τα ΜΜΕ όσο και αρμόδιοι φορείς (πολιτική ηγεσία, Πυροσβεστικό Σώμα, κ.λπ.).

Ο ίδιος φέρνει ως παράδειγμα την Πάρνηθα επισημαίνοντας πως τότε πολλοί βιάστηκαν και μίλησαν για εμπρησμό, ενώ στην πραγματικότητα επρόκειτο για το φαινόμενο της κηλίδωσης, δηλαδή της μεταφοράς καύσιμης ύλης από τον άνεμο σε άλλα άκαυστα σημεία ακόμη και 500 μέτρα μακριά από την αρχική εστία.

Τέλος ακόμη λανθασμένη πληροφορία σχετικά με τις φωτιές σε Πάρνηθα και Εβρο είναι η αναφορά στο «φαινόμενο του πλυντηρίου» –δηλαδή ότι η φωτιά κινείται ανάποδα από τη φορά του ανέμου– το οποίο είναι αντιεπιστημονικός όρος και σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται για την αδυναμία κατάσβεσης.