Οστεοπόρωση: Ένας νέος θεραπευτικός στόχος για την αντιμετώπιση της νόσου
Μια νεότερη έρευνα ρίχνει φως στην πολύπλοκη διαδικασία της οστικής αναδιαμόρφωσης με τη συμβολή ενός γονιδίου
Νεότερη μελέτη αναδεικνύει έναν πολλά υποσχόμενο φαρμακευτικό στόχο για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, μια πάθηση που προκαλεί 8,9 εκατομμύρια κατάγματα ετησίως, με ένα κάταγμα να συμβαίνει κάθε τρία δευτερόλεπτα. Οι Ιάπωνες ερευνητές παρατήρησαν ότι πρόκληση της σηματοδότησης της παραθυρεοειδούς ορμόνης (PTH) με τη χρήση του πεπτιδίου που προέρχεται από την PTH – την τεριπαρατίδη, παρουσιάζει σημαντικά οφέλη στην οστική ανάπτυξη σε ασθενείς με οστεοπόρωση.
Οι επιδράσεις αυτές διαμεσολαβούνται από την οστεογένεση, τη διαδικασία σχηματισμού του οστού που περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση και ωρίμανση των οστεοποιητικών κυττάρων που ονομάζονται οστεοβλάστες. Ωστόσο, η επαγωγή της ορμόνης PTH σχετίζεται επίσης με τη διαφοροποίηση των μακροφάγων σε οστεοκλάστες, τα οποία είναι εξειδικευμένα κύτταρα υπεύθυνα για την οστική απορρόφηση. Αν και, η οστική αναδιαμόρφωση από τους οστεοβλάστες και τους οστεοκλάστες είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας των οστών, η επαγόμενη από την PTH διαφοροποίηση των οστεοκλαστών μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σε ασθενείς με οστεοπόρωση. Ωστόσο, οι ακριβείς μοριακοί μηχανισμοί που διέπουν τη διπλή δράση της σηματοδότησης της PTH στην οστική αναδιαμόρφωση δεν είναι καλά κατανοητοί.
«Στην Ιαπωνία, υπολογίζεται ότι 1 στους 10 πάσχουν από οστεοπόρωση, η οποία μπορεί να επιδεινώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Η τεριπαρατίδη ταξινομείται ως φάρμακο που προάγει τον οστικό σχηματισμό, αλλά προάγει επίσης την οστική απορρόφηση, η οποία μπορεί να περιορίσει τον οστικό σχηματισμό. Ωστόσο, το πλήρες εύρος της φαρμακολογικής της δράσης παραμένει άγνωστο» σημειώνει ο αντίστοιχος συγγραφέας, καθηγητής Δρ Tadayoshi Hayata.
Το καθοριστικό γονίδιο
Για να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, ο καθηγητής Tadayoshi Hayata και η κα Chisato Sampei, από το Πανεπιστήμιο Επιστημών του Τόκιο, μαζί με τους συναδέλφους τους, διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων για τον εντοπισμό γονιδίων-στόχων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη φαρμάκων. Στο εργαστήριο, η ερευνητική ομάδα χορήγησε σε καλλιεργημένα οστεοβλαστικά κύτταρα ποντικιών και σε ποντίκια τεριπαρατίδη. Στη συνέχεια, αξιολόγησαν τις μεταβολές της γονιδιακής έκφρασης που επάγονται από την ορμόνη PTH τόσο στα καλλιεργημένα κύτταρα όσο και στα οστικά κύτταρα που απομονώθηκαν από το μηριαίο οστό των ζώων που έλαβαν θεραπεία, χρησιμοποιώντας προηγμένη ανάλυση αλληλουχίας RNA.
Ανάμεσα στα πολλά γονίδια, εντόπισαν ένα νέο γονίδιο που προκαλείται από την ορμόνη PTH – το Gprc5a, το οποίο κωδικοποιεί έναν «ορφανό» υποδοχέα συνδεδεμένο με πρωτεΐνη G, ο οποίος έχει προηγουμένως διερευνηθεί ως θεραπευτικός στόχος. Ωστόσο, ο ακριβής του ρόλος στη διαφοροποίηση των οστεοβλαστών δεν είχε γίνει πλήρως κατανοητός.
Έπειτα από περαιτέρω ερευνητικό έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι το γονίδιο Gprc5a θα μπορούσε να επιδιωχθεί ως νέος θεραπευτικός στόχος κατά την επινόηση θεραπειών κατά της οστεοπόρωσης.
«Η μελέτη μας αποδεικνύει ότι το γονίδιο Gprc5a μπορεί να λειτουργεί ως παράγοντας αρνητικής ανατροφοδότησης για την προαγωγική επίδραση της τεριπαρατίδης στον οστικό σχηματισμό. Η καταστολή της λειτουργίας της Gprc5a μπορεί, επομένως, να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της τεριπαρατίδης σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται. Στο μέλλον, ελπίζουμε ότι η έρευνά μας θα οδηγήσει σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής και υγιή μακροζωία για τα άτομα που πάσχουν από οστεοπόρωση», καταλήγει ο καθηγητής Δρ Hayata.