Οταν ξεσπάσει πυρκαγιά είναι αργά

Τις τελευταίες μέρες διαβάζω με πείσμα και επιμονή την αρθρογραφία ειδικών περί των πυρκαγιών και της προστασίας των δασών. Συγκράτησα κυρίως τα παρακάτω.

Η Ελλάδα έχει πολλούς πυροσβέστες σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ειδικά με τη Γαλλία η σύγκριση είναι συντριπτική: η Γαλλία έχει έναν πυροσβέστη για 1.500 ανθρώπους και εμείς έναν για 600. Επίσης η χώρα μας διαθέτει ένα σημαντικό, για το μέγεθος της, στόλο πτητικών μέσων.

Κάθε χρόνο η κεντρική κυβέρνηση διαθέτει στους δήμους της χώρας κονδύλια (περί τα 25 εκατ. ευρώ) για την πυροπροστασία και την προετοιμασία τους για την αντιπυρική περίοδο.

Ακόμα και τις χρονιές που ο αριθμός των πυρκαγιών είναι μικρότερος, καίγονται μεγαλύτερες εκτάσεις, λόγω ισχυρότερης έντασης του πυρός. Αυτό συνδέεται ευθέως με την κλιματική αλλαγή.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια ασκήθηκαν 19.000 διώξεις για εμπρησμούς. Υπήρξαν μόλις 564 καταδίκες, ενώ ελάχιστοι οδηγήθηκαν, έστω για λίγο, στη φυλακή.

Για ποιους λόγους καιγόμαστε;

Ο βασικός λόγος είναι η έλλειψη πρόληψης. Ολοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι έτσι και δυναμώσει η φωτιά, είναι πλέον δύσκολο ως αδύνατο να τη σταματήσεις. Και επειδή η ζέστη διατηρείται και τις νύχτες, η Πυροσβεστική έχει χάσει ακόμα ένα όπλο, εκείνο της νυχτερινής κατάσβεσης.

Γιατί δεν υπάρχει πρόληψη;

Διότι κανείς δεν ελέγχει πώς διατίθενται τα κονδύλια πυροπροστασίας από τους δήμους, ούτε ασκούνται σοβαρές πιέσεις προς τους δημάρχους. Ακουγα την πρόεδρο των δασοπόνων να καταγγέλλει ότι τα κονδύλια χάνονται στους δαιδαλώδεις διαδρόμους των δήμων. Και είναι κοινό μυστικό ότι πολλοί δήμαρχοι τα χρησιμοποιούν για έργα βιτρίνας ή για πολιτιστικές εκδηλώσεις, έτσι ώστε οι δημότες να διασκεδάζουν ενώ καίγεται ο τόπος τους.

Μιλώντας για δασοπόνους, εκεί βρίσκεται και η βασική μας διαφορά με τη Γαλλία, για παράδειγμα. Η Γαλλία έχει σοβαρή Δασική Υπηρεσία που μεριμνά για τα δάση όλο το χρόνο και συντονίζει έργα πυροπροστασίας. Εδώ μπλέκονται όλοι με όλους. Θυμόμαστε τα δάση λίγο πριν ξεκινήσει το καλοκαίρι. Επί του θέματος, πρόσφατα «Τα Νέα» αναδημοσίευσαν ένα άρθρο που είχε γράψει ο αείμνηστος καθηγητής Νίκος Μάργαρης το 1991. Ο Μάργαρης έγραφε ότι παλαιότερα είχαμε λιγότερες πυρκαγιές γιατί κόβαμε περισσότερα ξύλα για παραγωγικές εργασίες, «φρεσκάραμε» δηλαδή το δάσος, αφαιρώντας καύσιμη ύλη. Αυτό όμως σταμάτησε. Τα δάση εγκαταλείφθηκαν.

Διαβάζοντας, λοιπόν, τις απόψεις ειδικών, κατάλαβα ότι η ουσία βρίσκεται στην πρόληψη και ύστερα στην αντιμετώπιση. Για να επιτευχθεί, όμως, ο στόχος της πρόληψης θα πρέπει να ενισχυθεί ο έλεγχος της Δασικής Υπηρεσίας και η πίεση προς την Αυτοδιοίκηση. Και, γιατί όχι, να αναπτυχθεί η κουλτούρα της ατομικής ευθύνης στις τοπικές κοινωνίες. Είναι εξωφρενικό να βλέπεις δημάρχους που ωρύονται στις κάμερες για την απουσία πτητικών μέσων, ενώ οι ίδιοι έκαναν γιορτές και πανηγύρια με τα χρήματα της πυροπροστασίας. Η κυβέρνηση μας λέει ότι θα αγοράσει περισσότερα αεροπλάνα και θα προσλάβει και άλλους πυροσβέστες. Αλλά ακόμα και αν γίνουμε το «Ισραήλ» της πυρόσβεσης, έτσι και δεν δουλέψει η πρόληψη, θα καιγόμαστε περισσότερο χρόνο με το χρόνο, στρέμμα με το στρέμμα.