Το 2025 θα είναι η χρονιά των εμβολίων για τον καρκίνο

Μετά από δεκαετίες απογοήτευσης, οι προσπάθειες των επιστημόνων να δημιουργήσουν εμβόλια που μπορούν να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να καταπολεμήσει τον καρκίνο δείχνουν να καρποφορούν. Οι ειδικοί δεν αποκλείουν μια επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου μέσα στο 2025, γράφει ο Economist στις προβλέψεις του για τη χρονιά που έρχεται. Αυτή η αισιοδοξία πηγάζει, βέβαια, από τη βραβευμένη με Νομπέλ τεχνολογία του αγγελιοφόρου RNA (mRNA) και την εξατομικευμένη ιατρική.

Ολα άρχισαν από το εμβόλιο mRNA-4157 για το μελάνωμα (αναπτύχθηκε από τη Moderna και τη Merck), του οποίου οι δοκιμές για την αντιμετώπιση του πιο επικίνδυνου καρκίνου του δέρματός είναι ενθαρρυντικές. Το 2025 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) θα μπορούσε να εγκρίνει το εμβόλιο, γράφει ο Economist.

Στη Βρετανία είναι σε εξέλιξη το Cancer Vaccine Launch με τη συμμετοχή δεκάδων νοσοκομείων του βρετανικού ΕΣΥ (NHS), σε συνεργασία με την Biontech, πρωτοπόρο στον τομέα των εμβολίων. Πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας δοκιμή εξατομικευμένων εμβολίων mRNA κατά διαφόρων μορφών καρκίνου, στην οποία θα συμμετέχουν χιλιάδες ασθενείς.

Τα εξατομικευμένα εμβόλια προσαρμόζονται στα δεδομένα κάθε ασθενούς και του καρκίνου του, ώστε να εκπαιδεύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα με βάση τη μοναδική γενετική τους σύνθεση. Πρώτα γίνεται η βιοψία, στη συνέχεια η αλληλουχία του όγκου, ο εντοπισμός των μεταλλάξεων που πιθανόν να παράγουν πρωτεΐνες αναγνωρίσιμες από το ανοσοποιητικό σύστημα και, τέλος, η παρασκευή του εμβολίου που στοχεύει σε αυτές τις πρωτεΐνες.

Και όλα αυτά μέσα σε μόλις έξι εβδομάδες!

Η ταχύτητα αυτή είναι η παρακαταθήκη της πανδημίας, στη διάρκεια της οποίας εντάθηκαν οι προσπάθειες και τα mRNA εμβόλια κατά του κορονοϊού διατέθηκαν σε χρόνους που αποτελούν ρεκόρ όλων των εποχών. Χωρίς την πανδημία, η εξέλιξη του mRNA θα κινείτο ακόμη σε ρυθμούς χελώνας, υπονοεί ο Economist.

Συμβάλλει βέβαια και η πρόοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη των μοριακών δεικτών που είναι πιθανότερο να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ομως η παρασκευή εξατομικευμένων εμβολίων είναι δαπανηρή, γι’ αυτό γίνονται παράλληλες προσπάθειες από την Biontech και άλλους φορείς για την ανάπτυξη «έτοιμων» εμβολίων, που θα λειτουργούν σε ευρύτερους πληθυσμούς, στοχεύοντας σε κοινούς δείκτες όγκων.

Επιπλέον, διερευνάται όλο και περισσότερο η πιθανή χρήση εμβολίων συνδυαστικά (και ενισχυτικά) με τα «κλασικά» όπλα κατά του καρκίνου – χειρουργική αφαίρεση, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία. Ορισμένοι ερευνητές, σύμφωνα με τον Economist, πιστεύουν ότι τα εμβόλια κατά του καρκίνου θα μπορούσαν μια μέρα να χρησιμοποιηθούν ακόμη και προληπτικά σε άτομα υψηλού κινδύνου. Το 2025 θα είναι μια κρίσιμη χρονιά. Η επιτυχία των κλινικών δοκιμών θα δικαιώσει τις προσπάθειες εκατοντάδων επιστημόνων που εδώ και δεκαετίες προσπαθούν να βρουν μια νέα και αποτελεσματική απάντηση στον καρκίνο.

Αλλά με τόσο πολλές αποτυχίες στο παρελθόν, τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο.