Το Πρωτοχρονιάτικο έθιμο της κολόνιας στην Κέρκυρα

Ένα από τα  παλιά Πρωτοχρονιάτικα  έθιμα της Κέρκυρας είναι αυτό της κολόνιας.

Την παραμονή της πρώτης μέρας του νέου έτους παράλληλα με τα παιδιά που βγαίνουν  στους δρόμους και λένε  τα κάλαντα νέοι και γέροι ραίνουν με κολόνια όλους τους περαστικούς, άγνωστους, γνωστούς και φίλους και τους εύχονται « Καλή αποκοπή».

Advertisement

Με τη φράση αυτή εύχονται να αποχωριστούν με το καλό τον παλιό χρόνο ενώ την ίδια ώρα ακούγονται παντού οι μοναδικοί στίχοι της πρωτοχρονιάτικης καντάδας που προμηνύουν την εορτή που έρχεται:

«Πάλιν ακούσατε άρχοντες πάλι να σας ειπούμε, ότι και αύριο εστί ανάγκη να χαρούμε και να πανηγυρίζουμε Περιτομήν Κυρίου και την εορτήν του Μάκαρος Μεγάλου Βασιλείου…»

Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς στη Βόρεια Κέρκυρα οι γεροντότεροι του νησιού ξυπνάνε από τα χαράματα.

Σύμφωνα με το παραδοσιακό έθιμο αυτοί είναι οι πρώτοι που θα καλωσορίσουν το νέο έτος. Βγαίνουν στα παράθυρα ή στις αυλές τους και αγναντεύοντας τα βουνά και κυρίως τον Παντοκράτορα εύχονται :

«Καλημέρα σας βουνά και καλή πρωτοχρονιά, σαν τα βουνά να είμαι γερός, σαν τη θάλασσα ξυπνός και σαν τα θαλασσοκύματα να κάνω τα θελήματα…»

Στις περιοχές του Όρους και του Αγύρου οι γυναίκες από πολύ νωρίς την ημέρα της Πρωτοχρονιάς η νοικοκυρά έβγαινε από το σπίτι της, έκανε το σταυρό της κατά την ανατολή και ευχόταν:

«Καλή μέρα σας βουνά- καλή χρονιά σαν κι εσάς να είμαι γερή – και σαν τα πουλιά ξυπνή.»

Στη συνέχεια έμπαινε πάλι σπίτι της και προχωρούσε προς το τζάκι ( τη  «στια» όπως έλεγαν οι παλιοί). Εκεί από το προηγούμενο βράδυ είχε μαζέψει ένα μικρό σωρό τη στάχτη από ξύλα. Αυτό το σωρό ανακάτευε με τα χέρια και έλεγε:

«Αβγά – πουλιά, αβγά – πουλιά και οι νοικοκυραίοι καλά.  Χίλια μύρια τα καλά του σπιτιού μου. Χίλια μύρια στάρια, λάδια και κρασιά και πολλά τα μπαρμπαρά.»

Την ευχή αυτή επαναλάμβανε τρεις φορές. Την ίδια ευχή την δέχονταν και από τα παιδιά που γυρνούσαν από το πρωί στα σπίτια και επειδή θεωρούσαν ότι τα παιδιά ήταν αθώα πίστευαν ότι η ευχή τους θα πιάσει και ότι είχαν όπως το λέμε ακόμα και στις μέρες μας « καλό ποδαρικό». Σε ανταμοιβή προσέφεραν στα παιδιά ξηρούς καρπούς, σύκα και νομίσματα.