Το σχέδιο κατά της έλλειψης εργατικού δυναμικού

Στα προγράμματα κατάρτισης και στη μετάκληση εργαζομένων από το εξωτερικό θα δώσει έμφαση το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να αντιμετωπίσει το μείζον πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού στη χώρα μας.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα οξύμωρο πρόβλημα, καθώς από τη μία έχει ανεργία που είναι μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (η 2η μεγαλύτερη), αν και βρίσκεται σε πτωτική τάση, ενώ από την άλλη μια σειρά κλάδων της οικονομίας, αν όχι το σύνολο των κλάδων της οικονομίας, έχει ελλείψεις εργατικού δυναμικού.

Πιο αναλυτικά: 

– Σύμφωνα με την άποψη του υπ. Εργασίας, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, οι προσφερόμενες από το εργατικό δυναμικό δεξιότητες δεν απηχούν τη σύγχρονη αγορά εργασίας. Γι’ αυτό χρειάζονται τα προγράμματα κατάρτισης, τα οποία υποστηρίζονται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ, με στόχο το “reskilling” και το “upskilling”.

Ένα από αυτά τα προγράμματα είναι για τις ψηφιακές δεξιότητες, οι οποίες χρειάζονται σε κλάδους της οικονομίας και σε ηλικίες ακόμα που δεν ήταν μέχρι πρότινος αντιληπτές.

Παραδείγματος χάρη, σε σχέση με τους κλάδους στους οποίους πρέπει να καταρτιστεί το προσωπικό, είναι αναγκαία η ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων στους εργαζομένους στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου τώρα πια το εμπόριο γίνεται ηλεκτρονικά (e-commerce). Εξάλλου, το υπουργείο Εργασίας σχεδιάζει να εφαρμόσει το επόμενο διάστημα την ψηφιακή κάρτα εργασίας και στον κλάδο του λιανικού εμπορίου.

Σε σχέση με το ηλικιακό ζήτημα, έμφαση θα δοθεί στις μεγαλύτερες ηλικίες, όπου η δυνατότητα να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες είναι απαραίτητη για να μπορούν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, παραδείγματος χάρη, ή των διαφόρων άλλων ηλεκτρονικών πλατφορμών.

Άρα, αναφορικά με το πεδίο της κατάρτισης (re-skilling και up-skilling), απαιτείται η επιμόρφωση ανέργων για να βρουν δουλειά αλλά και η επιμόρφωση εργαζομένων, παραγωγικότερης εργασίας στην επιχείρηση όπου ήδη εργάζονται ή για να μπορούν να βρουν μια καινούργια δουλειά με υψηλότερο μισθό, έχοντας προφανώς αποκτήσει δεξιότητες που η αγορά εργασίας σήμερα χρειάζεται και την πληρώνει καλύτερα.

– Σε σχέση με τον στόχο της μετάκλησης εργαζομένων, από πλευράς υπ. Εργασίας, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, έχει ξεκαθαριστεί πως η εισαγωγή εργατικού δυναμικού από τρίτες χώρες (δηλαδή μη ευρωπαϊκές, π.χ. ασιατικές κ.λπ.) αποτελεί μια νόμιμη διαδικασία. Οι κατασκευές εξαρτώνται σήμερα σχεδόν αποκλειστικά από την ταχύτητα της μετακλήσεως εργαζομένων.

Έργα όπως το Ελληνικό δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος εάν δεν εισήγαν χιλιάδες εργάτες, σημείωσε ο ίδιος.

Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και στα μεγάλα κατασκευαστικά έργα, τα οδικά ή άλλου είδους. Ομοίως, πρόβλημα υπάρχει και στον αγροτικό τομέα, όπου εκεί η κατάσταση είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολη, αλλά και στη βιομηχανία, όπου σημειώνεται έλλειμμα και εξειδικευμένων αλλά και ανειδίκευτων εργατών. Επίσης, παραμένει το πρόβλημα στην εστίαση και στον τουρισμό, όπου το επίσημο αίτημα του ΣΕΤΕ είναι να εγκρίνει το υπ. Εργασίας 60.000 μετακλήσεις από το εξωτερικό για τον τουρισμό.

Ο ίδιος ο κ. Γεωργιάδης έχει αποκρούσει την άποψη σύμφωνα με την οποία οι εργοδότες ζητούν μετάκληση εργαζομένων γιατί θα τους πληρώνουν λιγότερο. Συνεπώς, το ζητούμενο στην πραγματικότητα δεν είναι ότι θέλουν να γλιτώσουν λεφτά. Όταν ακολουθείται η νόμιμη διαδικασία μετακλήσεων ενός εργαζομένου από το εξωτερικό, είναι υποχρεωμένος ένας εργοδότης να του πληρώνει τα ίδια χρήματα που θα πλήρωνε με την ισχύουσα κλαδική συλλογική σύμβαση της ίδιας ειδικότητας και της ίδιας εργασίας στον Έλληνα εργαζόμενο.

Εάν όμως συνυπολογίσει κανείς ότι για να φέρουν οι εργοδότες εργατικό δυναμικό πρέπει υποχρεωτικά να φροντίσουν και τη στέγη του, η οποία βαρύνει την επιχείρηση, τότε στην περίπτωση αυτή η μετάκληση δεν είναι φθηνότερη, αλλά ακριβότερη σε σχέση με το αν ερχόταν να απασχοληθεί ένας εργαζόμενος από το εγχώριο εργατικό δυναμικό. Μάλιστα, οι ελλείψεις εντοπίζονται ιδίως στους ανειδίκευτους εργαζομένους, δηλαδή σε εκείνους που δεν έχουν καμία απολύτως δεξιότητα, πλην καλής υγείας και δυνατότητας προς εργασία.

Από πλευράς υπουργείου, σημειώνεται ένας ορισμένος δισταγμός στην έγκριση όλων των αιτημάτων μετακλήσεων, αν και θα μπορούσε, εγκρίνοντας όλα τα αιτήματα μετακλήσεων, να λυθεί γρηγορότερα το έλλειμμα στην αγορά εργασίας.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα μείωνε την πίεση στη ζήτηση της αγοράς εργασίας και, άρα, θα καθυστερούσε την αύξηση των μέσων εισοδημάτων, που έχει ως στόχο να πετύχει η κυβέρνηση.

Επενδύσεις

Κρίσιμο μέτωπο για τη μείωση της ανεργίας −αλλά και της αύξησης των μισθών− είναι η προσέλκυση επενδύσεων.

Σήμερα ο μέσος μισθός είναι στα 1.090 ευρώ. Ο προεκλογικός στόχος προβλέπει πως στο τέλος της τετραετίας ο μέσος μισθός θα είναι στα 1.500 ευρώ. Αυτό δεν θα γίνει με νόμο, δηλαδή δεν θα έρθει ένας υπουργός Εργασίας να “διατάξει” τις επιχειρήσεις να δώσουν 1.500 ευρώ μέσο μισθό, σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο κ. Γεωργιάδης. Και αυτό γιατί, αν συνέβαινε αυτό, οι επιχειρήσεις θα έκλειναν και η ανεργία θα πήγαινε στο 30%, έχει αναφέρει ο ίδιος.

Κάτι τέτοιο μπορεί να συντελεστεί με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, την προσέλκυση ολοένα και περισσότερων επενδύσεων, άρα τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας, που θα δημιουργήσουν μεγαλύτερη ζήτηση θέσεων εργασίας.

Την ίδια ώρα, στην κυβέρνηση είναι αντιληπτό πως, πέρα από τα προγράμματα “re-skilling” και “up-skilling”, την προσέλκυση επενδύσεων και τις μετακλήσεις σε λελογισμένους αριθμούς, υπάρχει και το δημογραφικό ζήτημα, το οποίο εκτιμάται πως είναι οξυμένο και στη μακροπρόθεσμή του προβολή εντείνει το έλλειμμα. Το γεγονός αυτό εντείνει την έλλειψη εργατικών χεριών και εντείνει και τα προβλήματα στο ασφαλιστικό σύστημα.