«Κρουαζιέρα» τον Μεσαίωνα

ΖΥΡΙΧΗ. Το φαινόμενο των οργανωμένων ταξιδιών δεν αποτελεί εφεύρεση του 19ου και του 20ού αιώνα. Ανδρες και γυναίκες ταξίδευαν συστηματικά και τον Μεσαίωνα, έχοντας ως κίνητρο το εμπόριο, την αναζήτηση σπουδαίων πανεπιστημιακών δασκάλων και τις επισκέψεις σε χώρους χριστιανικής λατρείας.

Ολοι οι ταξιδιώτες της μεσαιωνικής εποχής παραπονούνταν για τους κινδύνους που παραμόνευαν στους δρόμους της Ευρώπης. Σε μία προσπάθεια να ευνοήσουν τον προσκυνηματικό τουρισμό, οι τοπικές αρχές δημιουργούν τις πρώτες δυνάμεις χωροφυλακής για την ασφάλεια των ταξιδιωτών, τα πρώτα διόδια για τη συντήρηση των δρόμων και τα πρώτα δίκτυα κρατικά χρηματοδοτημένων πανδοχείων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του θεολόγου προσκυνητή, Φέλιξ Φάμπερ, που ταξιδεύει από τη Γερμανία στην Ιερουσαλήμ γύρω στο 1480. Ο Φάμπερ περνά από τη Βενετία, όπου ύστερα από τις συστάσεις ομοεθνών του, καταλύει στο πανδοχείο του Αγίου Γεωργίου, γνωστό ως το σημείο συγκέντρωσης Γερμανών και Ελβετών προσκυνητών.

Ελληνικά κρασιά

Οι Γερμανοί προσκυνητές συνάπτουν συμβόλαιο και ναυλώνουν πλοίο. Η προσφορά είναι, όμως, τέτοια, που οι προσκυνητές μπορούν να επιλέξουν μεταξύ πολλών Βενετσιάνων πλοιάρχων, οι οποίοι διαφημίζουν την πολυτέλεια των σκαφών και την αξιοσύνη των πληρωμάτων τους σε ειδικά διαμορφωμένα διαφημιστικά περίπτερα στην πλατεία του Αγίου Μάρκου. Οι καπετάνιοι προσφέρουν στους Γερμανούς πελάτες τους κρασιά από την Ελλάδα, γλυκά από την Αλεξάνδρεια, τονίζοντας πόσο ευρύχωρα είναι τα αμπάρια τους. Υστερα από ώριμη σκέψη, οι Γερμανοί προσκυνητές επιλέγουν το μεγαλύτερο από τα βενετσιάνικα σκάφη, στο οποίο περνούν αρκετές εβδομάδες, έως ότου φθάσουν στους Αγίους Τόπους.

Αφόρητες οσμές

Η γλαφυρή διήγηση του Ελβετού Φέλιξ Φάμπερ δεν παραλείπει καμία λεπτομέρεια, υπενθυμίζοντας στον σύγχρονο ταξιδιώτη ότι το θαλάσσιο ταξίδι της εποχής δεν διαθέτει καμία από τις ανέσεις της σημερινής κρουαζιέρας. Ο χρόνος περνά αργά, με τους προσκυνητές να παίζουν χαρτιά, να διαβάζουν και να παίζουν μουσική. Οι επιβάτες πρέπει να συνηθίσουν τις αφόρητες οσμές, που αναδύονται από την αυτοσχέδια τουαλέτα στην πρύμνη του πλοίου και να μάθουν να ψειρίζουν τα γένια των συνεπιβατών τους, για να αποφύγουν τη μετάδοση ασθενειών.

Το συμβόλαιο, που συνάπτουν οι Γερμανοί με τον Βενετσιάνο πλοίαρχο σώζεται στο ιστορικό μουσείο του Βορμς. Σύμφωνα με αυτό, ο καπετάνιος οφείλει να πληρώσει το κόστος ταξιδιού των επιβατών του από την Τζάφα (σημερινό Τελ Αβίβ) έως την Ιερουσαλήμ με γαϊδουράκια, ενώ στο συμβόλαιο περιλαμβάνεται και ταξίδι στη γενέτειρα του Ιησού, τη Βηθλεέμ.